Hoop en wanhoop van ontheemde mensen.

Klaus Mann, zoon van Thomas Mann, schreef minder breedvoerig dan zijn vader, maar zeker niet minder goed! Hij schreef met veel meer vaart.
In De vulkaan neemt Klaus Mann de lezer mee naar de jaren '30 van de 20e eeuw.
Een groep uit Duitsland gevluchte kunstenaars, geleerden en bohemiens ontmoeten elkaar geregeld in een Parijs café.
In Duitsland rukt het nazisme op.
Een ontslagen Joodse geleerde, Abel, probeert in Amsterdam een nieuw bestaan op te bouwen. Maar ook daar heerst er veel antisemitisme, en wordt Abel openlijk gewantrouwd.
Twee jonge Duitsers zonder papieren zwerven van het ene land naar het andere, maar zijn in geen enkel Europees land welkom.
Marion verzorgt literaire avonden in Parijs en reist heel Europa rond, als woordkunstenares. Zij neemt het nazisme flink op de korrel, oogst succes, maar ziet met lede ogen haar geliefde Duitsland ten onder gaan. Er is niets tegen te beginnen.
De verschillende karakters worden zeer goed uitgediept en personages ontmoeten elkaar... en verhalen komen samen.

Klaus Mann beschrijft in een prachtige stijl de levenswijze en de psychische gesteldheid van mensen die ontheemd zijn.
Een boek over vluchtende mensen, die ondanks alles, heimwee blijven hebben naar hun land.
Zij hopen allen dat het snel weer beter zal worden in Duitsland, dat de nazi's binnenkort het onderspit zullen delven.
Maar het wordt daar niet snel beter. Het wordt alleen maar slechter.
Het eerste deel van de roman gaat over 1933-1934, het tweede deel over 1936-1937 en het derde deel over 1937-1938. Met daarna nog een vreemde epiloog.
En wij, hedendaagse lezers, weten waar het uiteindelijk op uitgedraaid is: op de onvoorstelbare HEL.
Mann (en velen met hem) hadden dat wel voorvoeld.
In 1939 stond Europa als een vulkaan op uitbarsten.