Waarheid

Wat doen wij hier? Door Marilynne Robinson

Als ondertitel heeft dit boek: Over geweten, geloof, geluk en wat het betekent om te leven. Dat sprak me aan, hoewel ik Robinson niet kende. Barack Obama kent haar wel, hij prijst haar aan op de cover, en dat is voor mij ook al een aanbeveling.

Dit boek bestaat uit de neerslag van een aantal lezingen die Marilynne afgelopen jaren gaf, voornamelijk in kerken, op theologische hogescholen en aan universiteiten. Wat deze lezingen gemeen hebben is een bezorgdheid over de ideeën, ideologieën waarvan wij aannemen dat ze de basis vormen van onze huidige samenleving. Ideeën die gemeen hebben dat ze op een foute basis zijn gestoeld, ze polariseren de samenleving en maken ‘het linkse’ en het ‘rechtse kamp’ nog meer verdeeld. (Hoewel ze hun denkfout wel gemeenschappelijk hebben).

Volgens Robinson zijn veel van deze denkpatronen ontstaan op basis van foute informatie, door het niet goed of zelfs totaal niet lezen van basismateriaal (bvb Marx over kapitalisme) en door (mijn woorden) gemakzuchtigheid. Het hebben van een mening wordt meer belangrijk dan het hebben van kennis of het willen verwerven van kennis. Ik dacht eigenlijk dat een recent fenomeen was maar blijkbaar is dat al veel langer aan de gang. En dat is eng omdat op (het gebrek aan) kennis onze hele maatschappij, het politieke klimaat maar ook onze onbewuste dagdagelijkse denkpatronen gebaseerd zijn.

Marilynne heeft de leeftijd, de kennis, de bevlogenheid en de wijsheid om ons op een andere manier naar het verleden te laten kijken, opdat ons heden en onze toekomst beter kunnen worden.

Zij heeft niet meer de angst om belerend of beledigend over te komen terwijl ze ons allemaal op fouten en hiaten in onze ideologieën wijst. En dat op een manier die alleen maar bewondering kan oogsten. Haar kennis van theologie, religie, geschiedenis, literatuur en de menselijke aard maakt dat zij weet waarover ze praat (schrijft) en dat dringt door in elke letter, elke zin.