Meer dan een mens hebben kan

Een klein Leven is niet wat je noemt een vrolijk boek. Wat het hoofdpersonage Jude meemaakt (heeft meegemaakt), is ronduit vreselijk. 750 lange pagina’s nemen de lezer mee naar wat kindermisbruik en mishandeling met een mens aanrichten.

Op het kloosterinternaat wordt vondeling Jude geregeld misbruikt. Wanneer een van die geestelijken hem daar weghaalt, wordt het alleen nog maar erger: hij prostitueert Jude in baanhotels en van de voorgehouden mooie toekomst komt niets in huis. Alsof de jonge Jude nog niet genoeg heeft meegemaakt, komt er ook nog een sadist op zijn pad aan wie hij ternauwernood weet te ontsnappen.
Toch komt Jude als jongvolwassene goed terecht. Hij kan studeren en wordt een succesvol advocaat. Aan zijn studies houdt hij een handvol goede, betrouwbare vrienden over en zijn oud-professor Harold adopteert hem op volwassen leeftijd. Al deze genegenheid ten spijt, zal Jude echter nooit meer over zijn jeugdtrauma heen komen. Zijn drang naar zelfmutulatie is sterker dan de liefde die hij op volwassen leeftijd van zijn vrienden en adoptieouders mag ervaren. Zelfs wanneer zijn beste vriend, Willem, hem vraagt om een blijvende relatie met hem aan te gaan, kan deze hem er niet van weerhouden zichzelf te blijven snijden.

Een klein Levenwordt door de enen de hemel in geprezen en door de anderen verguisd. Een verdienste van Yanagihara is dat ze je aan het lezen houdt, ook wanneer je er al lang achter bent tegen welke droevige achtergrond Jude zijn jeugd heeft doorgebracht en welke nare gevolgen dit op volwassen leeftijd genereert. De wisselende vertelstandpunten en Yanagihara’s directe stijl maken het boek vlot leesbaar, maar inhoudelijk is het wat mij betreft over the edge. Yanagihara stapelt te veel probleemthema’s opeen en schrijft te veel van hetzelfde. Wanneer Jude zich, ondanks de pleidooien van zijn vrienden en zijn lijfarts Andy, voor de zoveelste keer snijdt, vraag je je af wat de meerwaarde van deze zoveelste zelfmutulatiepassage is. Mijn empathie voor Jude geraakte ik hierdoor zelfs wat kwijt en dat is wellicht het tegenovergestelde van wat Yanagihara voor ogen had.
De vraag hoe het zal aflopen, doet je echter verder lezen. Of dit leesgeduld met een verrassend einde beloond wordt? Niet echt, integendeel zelfs, al vrij vroeg in het boek kondigt Jude zelf aan hoe zijn einde er zal uitzien. Of het dan de moeite loont om je doorheen al die lange 750 pagina’s te lezen? Wat mij betreft, niet echt. Of ik blij ben dat ik het toch gedaan heb? Toch wel. Jude kruipt onder je vel, maar het is meer dan een mens hebben kan.