Geen kinderspel!

​Bij gebrek aan voldoende bewijsmateriaal komt Jonathan vrij. Waarvoor hij was aangehouden, achterhaalt de lezer pas gaandeweg, al wordt het niet expliciet vermeld. De psychologische begeleiding die hij in de gevangenis kreeg, is alleszins aangeslagen, want Jonathan wil en zal een goed mens worden. Terug thuis wil hij er alles aan doen om niet te recidiveren. Zo houdt hij angstvallig het werkboekje bij om zijn gedragingen en gedachten onder controle te houden. Hij houdt zich ver van de mensen en concentreert zich op zijn werk in de fabriek, het koken, het huishouden en het verzorgen van zijn vis, een zeelt (Muidhond of Tinca tinca). Tot een klein meisje uit de straat bij hem in de buurt komt …

De sfeer in Muidhond is van een bijna ondraaglijke beklemming. Uit elke zin spreekt de dreiging van het onvermijdelijke, het fatale dat Jonathan de das zal omdoen. Als lezer weet je al dat Jonathan iets vreselijks fouts op zijn kerfstok heeft, maar bij elk woord voorvoel je even goed dat Jonathan op een nieuwe calamiteit afstevent. Knappen is alleen een kwestie van tijd. Zijn sterke wil om zich te herpakken zorgt er echter voor dat je echt met hem te doen krijgt. Zijn autisme, dwangneuroses en smetvrees maken hem kwetsbaar en zijn goedheid voor zijn moeder, zijn vis en het meisje is ontroerend. Maar daar is dus ook zijn ziekelijke pedofilie. Zo geraak je er als lezer niet uit of je nu wel voluit empathie kunt voelen voor Jonathan.
Die noodlottige sfeer spreekt trouwens ook uit alle verhaalgegevens: Jonathans huis staat desolaat midden in een voor de rest bijna volledig gesloopte wijk, het verhaal speelt zich af tijdens de drukkende hondsdagen waarbij de trillende hitte amper te verdragen is en voor een broeierige, verstilde sfeer zorgt. Slechts drie personages bevolken het boek: Jonathan, zijn moeder en het meisje. De setting is dus vrij karig, maar door alles tot in het detail te beschrijven, wordt de dreiging bijna tastbaar. De herhaling van bepaalde verhaalelementen (bv. de stilte in zijn kamer met enkel het getik van duivenpootjes in de dakgoot, het kaarten met zijn moeder, het uitlaten van de hond …) werken ijzingwekkend beklemmend.

En dan is er de verhaalopbouw. Er gebeurt eigenlijk niets, maar Jonathans gedachten gaan als een wilde te keer. Eén lange worsteling is het met zijn neiging tot pedofilie.
Inge Schilperoord geeft met dit debuut dan ook een sterk staaltje inlevingsvermogen ten beste. In de huid kruipen van een pedofiel met neuroses lijkt mij geen oefening voor beginners! Een debuterend auteur van Schilperoords caliber komt er dus met brio mee weg.
Muidhond is het boek waarvan je het vervolg bijna niet wil kennen, maar dat je tegelijk dwingt verder te lezen. Zowaar, geen kinderspel!