Te weinig verrassingen

Over zijn eerste in het Nederlands vertaalde boek Gangsterland heeft de Amerikaanse auteur Tod Goldberg vijf jaar nagedacht. Daardoor wist hij precies wat er zou gebeuren en wanneer. Hij besteedt sowieso veel tijd aan het nadenken over hoe je met een moord kunt wegkomen. Dit gegeven heeft hij zowel in dit boek als in Gangsterstaat, het tweede uit de trilogie, verwerkt. In deze drieluik staat huurmoordenaar Sal Cupertine, alias rabbijn David Cohen, centraal. Een personage dat al in 2009 zijn opwachting maakte in het verhaal Mitzvah uit de verhalenbundel Other Resort Cities.

Drie jaar geleden is maffia-huurmoordenaar Sal Cupertine als rabbijn David Cohen ondergedoken in Las Vegas. Hij is daar de spirituele leider van de synagoge, maar daarnaast beheert hij ook een aantal zaken voor de lokale maffia. Dit gaat hem prima af, want het ze zijn alle een financiële goudmijn. Niet zonder reden, want David heeft het voornemen om met zijn gezin naar het buitenland te vluchten. Toch moet hij op zijn hoede blijven, want oud FBI-agent Matthew Drew is vastberaden hem te vinden. Alleen al om wraak te nemen voor de moord op zijn voormalig partner Jeff Hopper. David zal dus alert moeten zijn om in leven te kunnen blijven.

Net als in Gangsterland, het eerste boek met Sal Cupertine, begint Gangsterstaat met een proloog. Deze bestaat voor een groot deel uit een erg summiere samenvatting van wat zich in het vorige boek heeft voorgedaan en voor het overige uit een introductie van wat de lezer in dit tweede boek te wachten staat. Doordat de auteur heel kort terugkomt op het voorgaande boek, kan deze opvolger, ondanks dat er wel af en toe een verwijzing naar dat eerdere boek gemaakt wordt, goed afzonderlijk gelezen worden. Maar om meer over en van Sal Cupertine, alias David Cohen, te begrijpen, is het aan te bevelen toch met Gangsterland te beginnen.

Gangsterstaat wijkt in veel opzichten niet af van zijn voorganger. Het verhaal verloopt in een vrij traag tempo, de auteur maakt nog steeds gebruik van lange en soms nodeloos ingewikkelde zinnen en wanneer hij iets wil vertellen of duidelijk maken weidt hij soms uit over niet ter zake doende details. Het gevolg is dat dit het verhaal vertraagt en het bij vlagen ook nog eens saai en langdradig is. Een ander nadeel is dat de lezer hierdoor het verband kwijt kan raken, niet meer precies weet waarover het op dat moment gaat. Wat wel interessant is, is dat het verhaal een mooi beeld geeft van hoe het er in de Joodse geloofsgemeenschap aan toegaat. Doordat Cohen rabbijn is, wordt dit uitvoerig uiteengezet. Eigenlijk te veel voor een thriller. Ook de verwevenheid van de maffia in de Amerikaanse maatschappij wordt heel goed in beeld gebracht. Want zijn de casino’s in Las Vegas immers niet gefinancierd door veramerikaanste Joods-Italiaanse misdaadorganisaties?

Omdat het verhaal zich voor een groot deel in 2001 afspeelt en in dat jaar ook de terroristische aanslagen op de Twin Towers plaatsvonden, heeft Goldberg deze destijds actuele gebeurtenis op een handige manier in het verhaal verwerkt. Dat zorgt voor een beetje spanning, maar buiten dit waren er ook nog wel een paar andere momenten die het spanningsveld iets groter maakten. Desondanks komt die spanning ook nu weer veel te weinig aan bod. Het is vooral het verhaal dat beschrijft hoe een gezochte huurmoordenaar uit handen van de autoriteiten probeert te blijven, maar ook hoe zijn alter ego zich weet te handhaven in een wereld die in feite niet de zijne is. Dat doet hij voor het grootste deel ook nog eens op een manier waardoor je sympathie voor hem gaat krijgen.

Hoewel Gangsterstaat bij vlagen interessant is en vooral richting de ontknoping wat meer boeit, heeft het te weinig verrassingen. Misschien dat Goldberg dit voor het derde deel bewaart, want dit verhaal mag dan een afgerond geheel zijn, voor David is het dat nog niet, want er is een overduidelijke opening naar een vervolg.