Zeer persoonlijk verhaal van een Joods echtpaar

Esther Shaya (1966) is eigenares van een hotel in Amsterdam. Het gebouw heeft een achterhuis en ze besloot onderzoek te doen naar de geschiedenis van het pand. Tijdens haar onderzoek kwamen er indrukwekkende verhalen naar boven, die ze verwerkte in vijf verhalen over het Joodse leven in Amsterdam. Die verhalen zijn gepubliceerd in een boekenserie Joodse Huizen. Via Gibbon Uitgeefagentschap kwam ze vervolgens in contact met Harry Cohen en Sieny Cohen-Kattenburg wat resulteerde in het dubbelportret Harry & Sieny; Overleven in verzet en liefde (2018).  

Harry & Sieny is een liefdesverhaal over twee mensen die elkaar leerden kennen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Op zich niet zo opvallend, maar het feit dat ze beide Joods waren is dat wel. De ouders en het broertje van Sieny zijn dan al afgevoerd naar Westerbork en wachten daar hun lot af. Van de grote familie van Harry zijn ook de meeste mensen al weggevoerd. Zijn vader Salli zit ondergedoken en zijn broer Benni was op tijd vertrokken uit Nederland en woont in Amerika. Harry werkt voor de Joodse Raad en heeft daardoor vrijstelling (uitstel) van deportatie. Tijdens zijn werk moet hij boodschappen rondbrengen en komt zo ook bij de kindercrèche waar Sieny werkt. Sieny heeft door haar werk ook tijdelijke vrijstelling van deportatie. Maar veilig zijn ze nooit. Halverwege de oorlog moeten ze dan ook gaan onderduiken. Dit is hun verhaal, over liefde, angst en verdriet maar ook over moed en doorzettingsvermogen.  

Esther Shaya weet op interessante en boeiende wijze de levens van Harry en Sieny uit te werken tot een goed lopend en prettig lezend verhaal. Dat ze het van henzelf heeft mogen horen is opvallend en speciaal. Beide hebben de oorlog overleefd en na een leven dat zich zowel in Nederlands als Amerika en Mexico afspeelde, wonen ze nu weer in Amsterdam en zijn inmiddels 98 en 94 jaar oud. Elk hoofdstuk begint met een quote van Harry en/of Sieny uit de interviews en dat maakt het heel persoonlijk.  

Het eerste deel gaat over hun tijd en ervaringen tijdens de oorlog, met terugblikken naar hun jeugd en het leven van hun ouders. Bijzonder is het verhaal van Sieny, zij werkte als kinderverzorgster. De kinderopvang was in een gebouw tegenover de Stadsschouwburg waar Joden naartoe werden gebracht voordat ze op transport gingen naar Westerbork. De kinderen werden in de crèche opgevangen en door een vernuftige samenwerking met het verzet zijn vele kinderen vanuit de crèche naar onderduikadressen gebracht. Ook wordt de tijd beschreven waarin ze als onderduikers met tien anderen in een kelder onder een klein dijkhuisje in Nieuw-Vennep verbleven en dat is zeer indrukwekkend.  

Waar andere oorlogsverhalen vaak stoppen na het einde van de oorlog gaat het verhaal van Harry en Sieny verder. Het leven vlak na de oorlog is niet makkelijk en ze besluiten na een paar jaar te emigreren naar Amerika. Later vertrekken ze nog naar Mexico. Dit deel van het boek is interessant, maar weet minder te raken. Toch zorgt het ervoor dat het verhaal van Harry en Sieny wordt gecompleteerd. Het laat zien wat de oorlog en het onderduiken met de mens doet en ook de keuzes die ze moesten maken omtrent hun geloof zijn in het verhaal uitgewerkt.  

Harry & Sieny is een zeer persoonlijk verhaal over moedige mensen, over het maken van keuzes en over het lot van het leven. Het boek is voorzien van vele foto's uit de archieven van de familie en geeft zo een totaal beeld van het leven tijdens en na de oorlog van dit Joodse echtpaar, hun familie en de vele mensen om hen heen.