Levenslessen voor de lezer

Recensie De Zwaluwman door Gavriel Savit
Het is niet helemaal duidelijk wat de schrijver Gavriel Savit beoogt met zijn debuutboek De Zwaluwman. Hij laat de gevolgtrekkingen helemaal over aan de lezer. En als je houdt van open einde’s, mysterieuze hoofdpersonen die je niet helemaal leert kennen en een jaren durende overlevings zwerftocht van een jong meisje (7 jaar) met een oudere heer (De Zwaluwman) tijdens de Tweede Wereldoorlog en tussen de legers van de Duitsers en de Russen. Wie is Anna en waarom noemt Anna de oudere man De Zwaluwman. Waarom trekken ze jaren door het frontgebied? Waarom willen ze niet ontdekt en gevonden worden? En als dan een andere zwervende joodse man zich bij het gezelschap voegt, neemt de spanning toe. Overleven ze? En hoe? Welke mogelijkheden laat het leven zien. En welke gruwelijkheden. En wanneer ga je over grenzen. Letterlijk en figuurlijk.
De verteller van het verhaal is naar alle waarschijnlijkheid Anna, het voorlijke meisje. Maar helemaal zeker is dat niet. Het is geen dik boek en het leest als een trein. Zo zit het boordevol met taalkundige vondsten en levenslessen. Levenslessen, waar ook de lezer veel aan heeft. Op de boekomslag staat dat het een haast sprookjesachtige roman is. En dat klopt.
Het is niet echt een oorlogsroman, maar speelt wel in de sfeer van toen. Van harte aanbevolen.

Ronald van Gemeren, 1juni2016