“There is nothing either good or bad, but thinking makes it so” (William Shakespeare, 1564 - 1616)

Inspirerend boek. Connie Palmen zegt het volgende: "Binaire tegenstellingen vormen de grondslag van het westerse denken. Binnen en buiten, geest en lichaam, natuur en cultuur, fictie en werkelijkheid, de dualiteiten zijn de logische fundamenten van de filosofie en de literatuur.
 
Immanuel Kant kwam in de achttiende eeuw tot de conclusie dat ons verstand categorieën als oorzaak en gevolg, eenheid en veelheid oplegt aan de werkelijkheid omdat deze anders onkenbaar is. Tegengestelden zijn een manier om de natuur te interpreteren. We kunnen iets alleen begrijpen in samenhang met het tegendeel ervan. Onze kennis vormt de realiteit, niet omgekeerd.
 
Tegenstellingen zijn onderling onlosmakelijk verbonden met elkaar, afhankelijk van elkaar. Natuur wordt beïnvloed door cultuur, buiten door binnen, liefde vermengd met haat, en dat het menselijk lijden grotendeels veroorzaakt wordt omdat we gebukt gaan onder deze dubbelzinnigheid.
 
Sigmund Freud meende dat het grootste lijden van de mensen wordt veroorzaakt door het onvermogen om te gaan met die tweeslachtigheid, met innerlijke verscheurdheid en tegenstrijdige gevoelens. De wereld is een strijdperk voor iedereen die de tegenstellingen ontkent, of aanvecht. Gelijktijdigheid van de tegendelen toelaten, echt te zijn, én gemaakt verlicht het lijden. (Bron: Connie Palmen, uit Voornamelijk vrouwen, 2023)