Het leven als tragikomedie; over humor, kwetsbaarheid en solidariteit

De absurditeit van ons leven zit hem in de absolute onbegrijpelijkheid van het bestaan en het fundamenteel menselijk onvermogen daar goed mee om te gaan. De werkelijkheid is een raadsel. Met zintuigen kunnen we ons alleen een beeld vormen over de werkelijkheid. Wat de mens beperkt is de kwaliteit van zijn zintuigen – wij zijn eigenlijk heel oppervlakkige kijkdieren. Om met die raadselachtigheid van de werkelijkheid om te gaan heb je twee opties: je kunt kiezen voor een warhoofd of een hokjesgeest, een poging tot ordening. Wij kunnen niet zonder dat laatste. De poging tot ordening geeft ons echter alleen maar overzicht, geen inzicht. Het is nodig, maar het is nog maar de eerste stap in het weten.
Tim Fransen (1988) concludeert dat het leven een tragedie is. Ons zelfbewustzijn zorgt dat wij niet met onze natuur samenvallen, maar ons tot onze natuur verhouden. Hiertoe heeft de mens een indrukwekkend vermogen om de tragische werkelijkheid te ontkennen. Tragisch is bijvoorbeeld de gespletenheid tussen onze biologische overlevingsdrift en besef van sterfelijkheid. De drang naar zelfbehoud zadelt ons op met allerlei egocentrische motieven, die ons niet altijd aansturen om het moreel juiste te doen. Daarnaast scheept het ons ook op met een onverzadigbare behoefte aan erkenning voor onze identiteit. We moeten een fictief zelf creëren dat consistent en vleiend is en andere mensen moeten dat zelfbeeld erkennen en bevestigen. (Bron: Het leven als een Tragikomedie, Tim Fransen, 2019)