Voor kinderen absoluut een feest om op deze manier kennis te maken met een van de grootste klassiekers

Deze bijzondere editie van ‘Het Zwanenmeer’ van Tsjaikovski is per uitstek geschikt om kinderen te laten kennis maken met een van de grootste klassiekers uit de klassieke muziek. Het prentenboek dat prachtig is vormgegeven door Noëlle Smit bevat ook een luister-cd die op de klanken van ‘Het Zwanenmeer’ is ingesproken als een licht hoorspel door Carice van Houten. Op deze manier is het voor kinderen gewoon een feest om kennis te maken met dit meesterwerk.

Tsjaikovski is een van de belangrijkste Russische componisten uit de muziekgeschiedenis. Behalve symfonieën schreef hij concerten voor piano, cello en viool, opera’s, liederen, kamermuziek, ouvertures, symfonische gedichten en componeerde hij drie grote stukken voor ballet ‘Doornroosje’ , ‘De Notenkraker’ en natuurlijk ‘Het zwanenmeer’ een klassiek ballet in vier bedrijven die in 1877 in première ging.

In het eerste bedrijf wordt op het kasteel de verjaardag van prins Siegfried gevierd. Zijn moeder geeft hem als cadeau een gouden boog met pijlen. Nu dat hij achttien is vindt ze ook dat het tijd wordt dat hij gaat trouwen. Op het volgende bal moet hij dan ook een meisje kiezen om mee te trouwen.

In het tweede bedrijf besluit prins Siegfried met zijn nieuwe pijl en boog op jacht te gaan. Hij komt aan bij een meer met zwanen. Op het moment dat hij op een zwaan wil schieten verandert deze in Odette, de koningin van de zwanen. Ze vertelt hem dat ze is betoverd door de kwaadaardige tovenaar Rothbart waardoor ze overdag een zwaan is en alleen in de nacht weer haar ware gedaante wordt. Deze betovering kan alleen worden verbroken als er iemand heel veel van haar houdt en met haar wil trouwen. Prins Siegfried is op slag verliefd op Odette en nog net voordat de betovering haar dwingt weer opnieuw in een zwaan te veranderen vraagt hij haar naar zijn volgende bal te komen. Hij belooft met haar te trouwen.

Het derde bedrijf speelt zich weer af op het kasteel. Het bal is begonnen en zijn moeder heeft zes jonge meisjes uitgenodigd die om de hand van prins Siegfried dingen. Dan verschijnt Rothbart met zijn dochter Odile die hij dankzij zijn magie op Odette laat lijken. Odile danst met de prins en omdat hij niet door heeft dat het niet Odette maar Odile is verklaart hij haar nadien zijn liefde voor haar. Buiten het kasteel ziet Odette dit alles door het raam heen gebeuren.

In het vierde bedrijf treurt Odette aan het meer. Zodra prins Siegfried het bedrog doorheeft snelt hij naar Odette en legt haar het verraad uit. Dan komt door toedoen van Rothbart een storm opzetten. De twee geliefden vinden elkaar, maar verdrinken samen in het meer. Alleen is dat in dit prentenboekverhaal omgekeerd want niet de twee geliefden vinden de dood maar Rothbart door toedoen van Odette die inmiddels al als zwaan is verandert hierdoor kan zij als krachtige zwaan Rothbart aanvallen wat hem fataal wordt en kan zij prins Siegfried van de verdrinkingsdood redden om vervolgens samen weg te vliegen, iets wat dan wel weer enigszins overeenkomt met de bekende balletuitvoering als ware ze twee engelen die de hemel tegemoet vliegen. Zo komt het eind voor de volwassene mee- of voorlezer toch nog in buurt van het origineel terwijl het voor de kinderen positief eindigt.

Alle bedrijven komen ook in het boek voor waarbij de muziek in een verkorte versie is weergegeven, iets wat je als luisteraar niet door hebt door de subtiele overgangen. Voordeel hiervan is dat de kinderen en de mensen die niet met klassieke zijn opgegroeid de belangrijkste stukken van het ballet op een leuke speelse manier leren (her)kennen met de betekenis. Waardoor je als je naar de volledige uitvoering van ‘Het Zwanenmeer’ luistert en kijkt herkent waar het over gaat.

Al eerder kreeg ‘De Notenkraker’ uit deze boekenserie van mij vijf sterren. Omdat ‘Het Zwanenmeer’ in vergelijking met ‘De Notenkraker’ toch op een iets minder spannende manier als hoorspel is neergezet krijgt ‘Het Zwanenmeer’ van mij vier sterren.