Weergaloos debuut

De Britse Louise Fein studeerde rechten en zag zowat de hele wereld, vooraleer ze weer in Engeland neerstreek. Schrijven vond ze van jongs af aan een ideale manier om aan de werkelijkheid te ontsnappen, maar debuteren als romanauteur deed ze pas in 2020. Gezien het succes van ‘People like us’ zal het afscheid van de financiële wereld waarin ze werkzaam was haar waarschijnlijk niet al te zwaar vallen. Voor ‘De dochter van de nazi’, in een vertaling van Nellie Keukelaar-Van Rijsbergen, liet Fein zich inspireren door de familiegeschiedenis van haar vader. Hij ontvluchte net voor de Tweede Wereldoorlog het naziregime en belandde in Engeland.

De Duitse Hetty groeit op in het Leipzig van de jaren dertig van de twintigste eeuw. Haar vader maakt snel carrière binnen de SS en haar broer zit bij de Hitlerjugend. Zelf droomt ze van de Bund Deutscher Mädel en adoreert ze Adolf Hitler. Maar dan krijgt ze gevoelens voor Walter, de jongen die haar als kind van de verdrinkingsdood redde. Hij is een echte adonis, met blond haar en blauwe ogen. Ze schrikt zich dan ook rot wanneer hij Joods blijkt te zijn. Dat kan toch niet? Langzaamaan begint Hetty zich vragen te stellen bij de overtuigingen van haar familie en het naziregime. Welke liefde weegt zwaarder? Die voor Hitler en haar familie of die voor Walter?

'De dochter van de nazi' begint met een proloog die meteen de toon zet. We maken kennis met hoofdpersonage Hetty en de twee belangrijkste mannen in haar leven, Walter en Karl. Twee mannen die als kind de beste vrienden zijn, maar die qua ideologie uiteindelijk lijnrecht tegenover elkaar komen te staan. Het boek kent een duidelijke opbouw. Naast de al genoemde proloog en een schitterende epiloog bestaat het boek uit drie delen, elk op hun beurt samengesteld uit verschillende hoofdstukken. De auteur heeft ervoor gekozen om niet te springen in de tijd. Alles wordt chronologisch verteld, waardoor het verhaal makkelijk te volgen is.

Fein heeft Hetty’s gewetenswroeging en innerlijke strijd erg goed weergegeven. Hoe kan de weg die altijd zo duidelijk leek dat plots niet meer zijn? Is dan toch niet alles zo zwart-wit als men haar altijd heeft doen geloven? De auteur is er perfect in geslaagd de vele emoties die de personages in dit boek doormaken op papier te zetten. Ze belicht beide kanten van dit antisemitische verhaal. Hoe kan één man zo’n invloed op een hele bevolking uitoefenen? Hoe menselijk of onmenselijk kun je zijn?

Het boek heeft ontzettend sterke personages, en het zijn er wijselijk niet al te veel. Een beperkt aantal figuren werd zodanig goed uitgewerkt dat je intens met hen meeleeft. Een bijkomend voordeel is dat de verhaallijnen mooi overzichtelijk blijven. De auteur heeft als hoofdpersonage niet voor een onderdrukt Jodenmeisje gekozen. Nee, Hetty is van goede komaf en heeft een vader die voor de SS werkt, waardoor ze lange tijd in de ban is van Hitlers propaganda. Haar perspectief is daardoor heel verfrissend.

Het is zeer opvallend dat in dit boek alle aandacht gaat naar de jaren vóór de oorlog. Precies dat maakt de gebeurtenissen zo schrijnend. De personages hebben goede hoop dat alles snel beter wordt, dat de Jodenvervolging snel een einde zal kennen. Weten zij veel dat het na 1939 allemaal nog moet beginnen, dat er een oorlog van vijf jaar zou volgen…

‘De dochter van de nazi’ is ijzersterke historische fictie, weliswaar geïnspireerd op de eigen familiegeschiedenis. Het is een boek over onverdraagzaamheid en antisemitisme. Een verhaal dat grote indruk maakt, onder andere door een epiloog die er stevig inhakt. Een absoluut weergaloos debuut.