En toen

Wat een indrukwekkend boek. En wat een mooie meeslepende verteltrant. Vrijwel elke alinea begint met "en"en daarna volgen lange meanderende zinnen met veel "ennen."En is dat mooi? Ja dat valt al gauw niet meer op en brengt je in een trance. Enumeratie heet dat als ik het me goed herinner, en nooit kwam ik dat tegen in een boek. Ja, in de bijbel en in middeleeuwse vertellingen soms in verhalen die eeuwenlang uit het blote hoofd werden doorverteld. In situaties waarin de verteller iets probeert door te vertellen wat hij heeft onthouden. Kinderen doen het ook: en toen ging ik naar school en toen kwam de juffrouw...Het past bij de 2 hoofdpersonen uit het verhaal die na WO I allebei een verhaal en een leven proberen op te bouwen c.q weer op te pakken na lange tijd. Beide werken in een fotozaak en verkopen foto's met het slagveld op de achtergrond. Veel tijd besteden ze aan het retoucheren (de analoge voorloper van fotoshoppen) en dat is wat ze ook doen met hun herinneringen en hun verleden. Daanje schrijft prachtig en heeft zo te zien veel research gepleegd om het decor van het verhaal goed te laten kloppen. Het is een indrukwekkend verhaal wat je heel erg aan het denken zet en na afloop nog lang bezig houdt. Had het korter gekund? Ja, er is best veel herhaling. Maar het is ook wel stoer als een schrijver schijt heeft aan TikTok en vast houdt aan haar eigen tempo.