Let op uw saeck

Carlo Masala (1968) is hoogleraar internationale politiek in München en veiligheidsexpert.

Het maken van scenario’s is een methode om mogelijke ontwikkelingen in beeld te brengen en je bewust te worden van de factoren, indicatoren en randvoorwaarden die daarop van invloed kunnen zijn. Scenario’s verruimen ons denken en bieden handvatten om mogelijke ontwikkelingen te voorkomen, zo licht Masalo toe in zijn voorwoord. Met zijn boek wil hij geen voorspelling doen. Het is een mogelijk scenario dat aanzet tot nadenken, een scenario dat is gebaseerd op bestaande omstandigheden, wetenschappelijke inzichten en discussies met experts.

Het scenario dat Masalo de lezer voorschotelt, speelt in 2028. Uiteindelijk heeft Rusland aan het langste eind getrokkken in Oekraïne. West-Europa haalt opgelucht adem en een economische teruggang stimuleert de Europese NAVO-leden niet om de inleg te verhogen. Rusland likt de wonden. Poetin heeft een opvolger naar voren geschoven die weliswaar gematigde uitspraken doet, maar niemand weet wie er aan de touwtjes trekt. Dan neemt Rusland begin 2028 een kleine stad in NAVO-lid Estland in om de Russischsprekende bevolking - door de Estse autoriteiten structureel achtergesteld - in bescherming te nemen.
Hoe gaat de NAVO reageren en welke strategische trucs heeft Rusland voorbereid?

Afgezien van een voorwoord en een uitgebreid nawoord van de schrijver heeft ‘Als Rusland wint’ de vorm van een roman gekregen. Het is opgebouwd uit korte hoofdstukken, waarin we de gebeurtenissen zowel uit Russisch als uit NAVO-perspectief volgen. De personages zijn één met hun functie. We weten niet wie erachter schuilt, met welke eigenschappen, privégedachten of gevoelens, laat staan dat er sprake is van karakterontwikkeling.
Qua schrijfstijl houdt het niet over. We struikelen over de tangconstructies, opeenvolgende zinnen lijken elkaar tegen te spreken, we schieten zomaar van de tegenwoordige in de verleden tijd. De zakelijke stijl van voor- en nawoord was misschien een betere keuze geweest.

Strategen van de NAVO en de verschillende legerstaven zullen vast ook werken met scenario’s. Toch is het goed dat daar breder aandacht voor is, al was het maar om de defensie-uitgaven te kunnen begrijpen. ‘Als Rusland wint’ heeft een duidelijke boodschap: NAVO, let op uw saeck.