Het meisje uit het Joodse ghetto

Recensie van:

Het meisje uit het Joodse Ghetto

Auteur: Amira Keidar

Amira Keidar werd in de herfst van 1963 geboren in een kibboets in Israël. Nadat ze als officier in het Israëlische leger had gediend, woonde ze 3 jaar in Parijs, waar ze zakelijk Frans en politieke wetenschappen studeerde. Terugkomend uit Frankrijk voltooide ze haar B.A. in Internationale Betrekkingen aan de Hebreeuwse Universiteit in Jeruzalem. Amira werkte zes jaar als stewardess voor de Israëlische luchtvaartmaatschappij EL-AL en ging daarna aan de slag als onderzoeker bij een nationale tv-zender.

Tijdens haar werk als onderzoeker schreef Amira tientallen mini-biografieën voor een interviewprogramma dat destijds op de zender werd uitgezonden. Door onderzoek te doen naar en te schrijven over het leven van mensen, realiseerde ze zich dat het schrijven van biografieën haar doelwit zou kunnen zijn.

Wijze van lezen: e book voor Boeken en Meer Leesclub o.l.v. Erna Eikhoudt

Uitgeverij: Omniboek

Genre: historische roman non-fictie

Cover:

De cover doet mij denken aan lang vervlogen tijden. Van mensen die of heel oud zijn nu of al overleden zijn. De coverfoto lijkt op een vaderfiguur voor het kindje dat ogenschijnlijk zijn best gaat doen voor haar te vechten opdat zij in de toekomst vrede mag kennen. De foto achterin vind ik een moeder of grootmoeder die liefde aan haar (klein) kind betoont. Beide hebben hun eigen vorm van ontroering.

Flaptekst:

De flaptekst is indrukwekkend, hartverscheurend en maakt me naast emotioneel ook nieuwsgierig naar deze tragische geschiedenis.

Het verhaal:

Het meisje uit het Joodse getto’ van Amira Keidar is het indringende, waargebeurde verhaal van Rachel, die dankzij de moed van mensen om haar heen wordt gered van deportatie.

‘Het meisje uit het Joodse getto’ begint in Polen, 1941. In het getto van Siedlce, een klein stadje ten oosten van Warschau, wordt een meisje geboren. Ze krijgt de naam Rachel, maar haar ouders noemen haar liefkozend ‘Lalechka’. Terwijl de liquidatie van het getto al begonnen is, smokkelt vader Jacob zijn vrouw en dochter het getto uit. Moeder Zippa brengt haar kind, met alle risico’s van dien, naar twee oude vriendinnen, Irena en Sophia. Zij nemen de zorg voor het meisje op zich. Zippa keert terug naar Jacob, wetende welk vreselijk lot hun te wachten staat.

‘Het meisje uit het Joodse getto’ is gebaseerd op het dagboek dat Zippa, samen met haar dochter, achterliet.

Mijn leesbeleving:

Het verhaal leest fijn en vlot. Je leert de diverse personages goed kennen alsmede hun visie op de wereld om hen heen en hoe dat met elkaar verweven is. Het hele verhaal wordt in de ik vorm door diverse personen verteld. Op zeer indringende en beeldende wijze. Alsof je er bij bent bij de gebeurtenissen. Je ervaart alles door de ogen van diegene die het verhaal vertellen.

Doordat de vriendschap op jonge leeftijd begon tussen twee Poolse en een Joods meisjes zie je dat de fundamenten ervan zeer stevig zijn. Ook speelden er nog geen aspecten als religie, afkomst en oorlog (dreiging). Vele jaren later als ze hun eigen leven wagen voor een kind van een van hen dan is dit zo dapper. Het getuigt van zo’n heldenmoed.

De keuzes die gemaakt zijn werden gedaan vanuit diepgewortelde liefde voor familie, je gezin. Dat ze achteraf gezien een macaber lot bezegelen is verschrikkelijk. Maar dit kan hen niet aangerekend worden. Want het kwaad bevond zich destijds overal. De enige reden was dat je Joods was. En iedereen die Joods was had geen rechten. Verschrikkelijk.

Het lijkt mij hartverscheurend om de keuze te moeten maken om je kind bij anderen achter te laten. Gelukkig heb ik mij nooit in zo’n situatie bevonden. Ik vind het erg heftig maar ik begrijp het wel. Je wilt dat kleine meiske haar toekomst veilig stellen. Daardoor doe je er alles aan om haar kostbare leven te beschermen.

Het is een dappere maar zeer zware beslissing. Maar ook intens verdrietig omdat diegene een vreselijk lot tegemoet gaat. Onomkeerbaar.

Vele boeken over de Tweede Wereldoorlog heb ik al gelezen. Maar deze geschiedenis ten tijde van de Tweede Wereldoorlog kende ik nog niet. Ook de gebeurtenissen omtrent hereniging van Joodse families was nieuw voor mij. Enorm intens maar wel zeer waardevol dat hier over geschreven wordt. Het geeft de slachtoffers een gezicht. Ze blijven niet anoniem achter in de geschiedenis.

De familie die in dit boek de oorlog overleefden. Hetzij door eigen keuzes te maken. Bijvoorbeeld door te vluchten, onder te duiken of te emigreren. Ze zijn veilig maar wat moet het een vreselijk en hartverscheurend besef zijn geweest dat ze hun familie nooit meer zagen. Weliswaar werden er overlevenden herenigd met familie. Hadden ze een laatste levende verbinding met de familie waar ze uit voortkwamen. Maar ook dat lijkt me traumatisch zwaar. Dubbel ook omdat je natuurlijk blij bent dat er familie van je nog leeft.

Rachel kende een zeer liefdevolle start van haar leven samen met mensen die onvoorwaardelijk van haar hielden. Zij was hun licht in die inktzwarte duisternis van het leven in de hel op aarde. Na dat eerste jaar werd ervoor gezorgd dat Rachel veilig kon opgroeien door onder te duiken. De basis zal bij haar goed geweest zijn. Noodgedwongen werd zij continu verplaatst om haar kostbare leven veilig te stellen. Na de oorlog vind ze na vele omzwervingen eindelijk haar plek in het leven. Diep respect dat ze zo’n sterke, liefdevolle, empatische vrouw werd.

Dit verhaal, deze ooggetuigen verslaglegging van een oorlog die zo intens treurig, gewelddadig, gruwelijk, vreselijk verwoestend was, heeft mij diep geraakt. Maar ik vond het toch ook zeer waardevol dat dit boek geschreven is. Ik hoop met heel mijn hart dat iedereen dit boek gaat lezen. Laat het een les zijn voor volgende generaties. Dat er nooit meer genocide mag plaats vinden. Nooit meer een bepaald ras, levensovertuiging, geaardheid, religie mag worden weggevaagd. Ieder mens heeft recht op een leven in vrede en liefde. Ieder mens is een Parel in Gods hand, heeft het recht om te leven.

Helaas heeft de mensheid nog niet veel bijgeleerd en zijn er heden ten dage nog telkens oorlogen waarbij men elkaar het licht in de ogen niet gunt. Daarom is het van het allergrootste belang dat dit soort boeken geschreven en uitgegeven worden. Dat ze een breed publiek bereiken en dat iedere lezer hier een mening over geeft en middels een oprechte leesbeleving meer bekendheid geeft aan dit verhaal.

Dat verdienen de betrokkenen en de auteur Amira Keidar.

Mijn mening:

Ik geef 5 sterren.

Ik ben tot deze keuze gekomen omdat dit een verhaal is wat zo beeldend geschreven is. Zo eerlijk en oprecht verslag doet van een verschrikkelijke oorlog maar ook laat zien dat er vriendschappen bestaan die gestut zijn op liefde voor elkaar. Dat religie, etniciteit, geaardheid en levensovertuiging niet belangrijk zijn. Ieder mens heeft recht op zijn of haar eigen levensvisie. De kostbaarheid van een mensenleven om tot volle bloei te komen is zo belangrijk.

Als je het verhaal gelezen hebt dan krijgen de foto’s op de voorkant en achterin nog meer betekenis. Raken ze je diep in het hart. Maar ben je ook kwaad, teneergeslagen, verbluft, verdrietig en stil. Omdat deze mensen gewoon hun leven als iedereen in liefde wilden leven. Maar dat niet mochten omdat ze geen recht van bestaan hadden. Enkel en alleen omdat Joods zijn niet mocht in de Tweede Wereldoorlog.

Erna Eikhoudt bedankt voor de leesclub en je steengoede vragen.

Omniboek en Amira Keidar bedankt dat ik dit boek mocht lezen en deelgenoot mocht worden van een geschiedenis die ik niet kende. Ik vond het zeer indrukwekkend en leerzaam.