Lezersrecensie
Fantasievolle SF-verhalen in bijzondere werelden
Disclaimer: ik ken de auteurs ondertussen, aangezien we in dezelfde tijdschriften en bundels publiceren. Ik vroeg ze ook mee te werken aan de bundels die ik zelf samenstel. Ze worden ook uitgegeven door Uitgeverij Macc waar ook boeken van mij verschijnen.
Een nieuwe publicatie van Tais Teng of Jaap Boekestein is altijd iets om naar uit te kijken en al helemaal als het een bundel is waar hun beider namen op prijken. Twee door de wol geverfde genrecoryfeeën voor de prijs van één. Schrijvers die al honderden verhalen publiceerden in binnen- en buitenland, alle mogelijke genres en subgenres verkenden en geen grenzen lijken te ervaren in wat hun fantasie de lezer weet voor te toveren. Hun verhalen nemen me altijd mee naar fantastische nieuwe werelden, de een nog groter dan de andere, vol wezens, landschappen en uitvindingen die je zelf niet had kunnen verzinnen, geschreven in vlot proza, kleurrijk, met een uitgebreide woordenschat zodat beschrijvingen niet teveel in herhaling vallen maar zonder archaïsch of onbegrijpelijk te worden.
Beide schrijvers zijn in de leer geweest bij Jack Vance, die in Nederland erg populair was, en genieten van zijn stijl van SF. Het zijn verhalen die niet gaan om het exploreren van één idee, maar avonturen die hele werelden voor de lezer ontsluiten, gedreven door een authentieke ‘sense of wonder’. Geen diepgaande exploratie van karakters vind je hierin terug, maar gedreven helden en vooral heldinnen die nietsontziend hun doel nastreven. Geen dubbele of driedubbele bodem waar je als lezer naar zou moeten zoeken, maar bubbelend van puur plezier. Dit is escapistische literatuur van hoge kwaliteit, maar gelukkig niet zonder een paar scherpe randjes en knipoogjes naar onze eigen realiteit. Die dringt zich echter nooit zodanig op dat je niet meer van de verhalen kunt genieten. Dat ze door twee auteurs geschreven zijn is nergens aan te merken. Hun verbeelding en schrijfstijl zijn prima op elkaar afgesteld. Opvallend waren ook de verwijzingen naar popcultuur. Van ‘Rocket Raccoon’ in het ene verhaal tot Wells’ ‘The Time Machine’ in een ander verhaal - ik moest er wel om glimlachen, al leidden de knipoogjes me om eerlijk te zijn soms ook een beetje af.
Verder valt nog op te merken dat deze bundel goed geredigeerd is (een paar kleine onvolkomenheden zag ik, maar die haalden me zeker niet uit het verhaal). Bovendien is hij uitgebracht als mooie hardcover, gevuld met illustraties van Teng zelf. De uitgever is duidelijk zelf fan van deze schrijvers van Nederlandse bodem en haalt voor hen het beste uit de kast. Hou je van grootschalige SF-avonturen waarin je vreemde werelden bezoekt en op elke pagina met een nieuw idee of een nieuw landschap verrast wordt? Dan is dit een aanrader. Ben je al liefhebber van de verhalen van Teng en Boekestein, dan hoef je er al helemaal niet over na te denken! Kopen deze mooie bundel!
Dat dit zo overduidelijk een typische ‘Teng en Boekestein’ is, is echter ook mijn belangrijkste kritiekpunt. Ik bedoel niet dat ik iets kan aanwijzen in de verhalen dat de toets der kritiek niet zou kunnen doorstaan, want op zichzelf zijn ze allemaal prima! Maar ze lijken wel behoorlijk veel op wat ik al eerder van deze auteurs heb gelezen. De auteurs lijken vooral goed in het verzinnen van nieuwe werelden, de een nog grootser en fantasievoller dan de andere, maar vallen voor wat betreft de karakters en hun avonturen steeds terug in vaste patronen. Kordate, doortastende jonge vrouwen die geen tegenspraak dulden. Ietwat bedeesde jongens die als puppy’s achter deze vrouwen aanlopen. Tieners die zichzelf tot vijanden van elkaar verklaren, maar zich toch tot elkaar aangetrokken voeleen. Een koppel of trio dat zich tegen de klippen op weet te bewijzen en uiteindelijk uitvaart, de wijde wereld in. Vaak is er een of andere AI-assistent die alles voor de hoofdpersonen voor elkaar kan krijgen. En best wel vaak gaan de verhalen over mensen uit hoge milieu’s: koningen, industriëlen, machthebbers. Ja, als ze om zich heen duizenden uit lagere klassen omleggen, loopt het aan het eind niet helemaal goed met ze af (al blijven ze in leven), maar meestal negeren ze het lot van minder welvarenden totaal.
Dat versterkt het idee dat deze verhalen sprookjes zijn. Veel sprookjes gaan ook over prinsen en prinsessen en de koning die zijn zonen op avontuur uitstuurt. Maar zelfs Elsa en Anna moeten ontdekken dat hun vader de inheemse bevolking van hun land onrecht heeft aangedaan. We zijn als moderne lezers wat kritischer geworden op dit soort hoofdpersonen. Ikzelf krijg er in elk geval een beetje de kriebels van. Herken je net als ik de vaste patronen in het werk van deze schrijvers, dan zul je waarschijnlijk niet werkelijk verrast worden door deze bundel. Maar dat hoeft misschien ook niet, want soms is het fijn als je precies weet wat je van een boek kunt verwachten. En dat is hier vooral een flink brok fantasievolle SF!
Een nieuwe publicatie van Tais Teng of Jaap Boekestein is altijd iets om naar uit te kijken en al helemaal als het een bundel is waar hun beider namen op prijken. Twee door de wol geverfde genrecoryfeeën voor de prijs van één. Schrijvers die al honderden verhalen publiceerden in binnen- en buitenland, alle mogelijke genres en subgenres verkenden en geen grenzen lijken te ervaren in wat hun fantasie de lezer weet voor te toveren. Hun verhalen nemen me altijd mee naar fantastische nieuwe werelden, de een nog groter dan de andere, vol wezens, landschappen en uitvindingen die je zelf niet had kunnen verzinnen, geschreven in vlot proza, kleurrijk, met een uitgebreide woordenschat zodat beschrijvingen niet teveel in herhaling vallen maar zonder archaïsch of onbegrijpelijk te worden.
Beide schrijvers zijn in de leer geweest bij Jack Vance, die in Nederland erg populair was, en genieten van zijn stijl van SF. Het zijn verhalen die niet gaan om het exploreren van één idee, maar avonturen die hele werelden voor de lezer ontsluiten, gedreven door een authentieke ‘sense of wonder’. Geen diepgaande exploratie van karakters vind je hierin terug, maar gedreven helden en vooral heldinnen die nietsontziend hun doel nastreven. Geen dubbele of driedubbele bodem waar je als lezer naar zou moeten zoeken, maar bubbelend van puur plezier. Dit is escapistische literatuur van hoge kwaliteit, maar gelukkig niet zonder een paar scherpe randjes en knipoogjes naar onze eigen realiteit. Die dringt zich echter nooit zodanig op dat je niet meer van de verhalen kunt genieten. Dat ze door twee auteurs geschreven zijn is nergens aan te merken. Hun verbeelding en schrijfstijl zijn prima op elkaar afgesteld. Opvallend waren ook de verwijzingen naar popcultuur. Van ‘Rocket Raccoon’ in het ene verhaal tot Wells’ ‘The Time Machine’ in een ander verhaal - ik moest er wel om glimlachen, al leidden de knipoogjes me om eerlijk te zijn soms ook een beetje af.
Verder valt nog op te merken dat deze bundel goed geredigeerd is (een paar kleine onvolkomenheden zag ik, maar die haalden me zeker niet uit het verhaal). Bovendien is hij uitgebracht als mooie hardcover, gevuld met illustraties van Teng zelf. De uitgever is duidelijk zelf fan van deze schrijvers van Nederlandse bodem en haalt voor hen het beste uit de kast. Hou je van grootschalige SF-avonturen waarin je vreemde werelden bezoekt en op elke pagina met een nieuw idee of een nieuw landschap verrast wordt? Dan is dit een aanrader. Ben je al liefhebber van de verhalen van Teng en Boekestein, dan hoef je er al helemaal niet over na te denken! Kopen deze mooie bundel!
Dat dit zo overduidelijk een typische ‘Teng en Boekestein’ is, is echter ook mijn belangrijkste kritiekpunt. Ik bedoel niet dat ik iets kan aanwijzen in de verhalen dat de toets der kritiek niet zou kunnen doorstaan, want op zichzelf zijn ze allemaal prima! Maar ze lijken wel behoorlijk veel op wat ik al eerder van deze auteurs heb gelezen. De auteurs lijken vooral goed in het verzinnen van nieuwe werelden, de een nog grootser en fantasievoller dan de andere, maar vallen voor wat betreft de karakters en hun avonturen steeds terug in vaste patronen. Kordate, doortastende jonge vrouwen die geen tegenspraak dulden. Ietwat bedeesde jongens die als puppy’s achter deze vrouwen aanlopen. Tieners die zichzelf tot vijanden van elkaar verklaren, maar zich toch tot elkaar aangetrokken voeleen. Een koppel of trio dat zich tegen de klippen op weet te bewijzen en uiteindelijk uitvaart, de wijde wereld in. Vaak is er een of andere AI-assistent die alles voor de hoofdpersonen voor elkaar kan krijgen. En best wel vaak gaan de verhalen over mensen uit hoge milieu’s: koningen, industriëlen, machthebbers. Ja, als ze om zich heen duizenden uit lagere klassen omleggen, loopt het aan het eind niet helemaal goed met ze af (al blijven ze in leven), maar meestal negeren ze het lot van minder welvarenden totaal.
Dat versterkt het idee dat deze verhalen sprookjes zijn. Veel sprookjes gaan ook over prinsen en prinsessen en de koning die zijn zonen op avontuur uitstuurt. Maar zelfs Elsa en Anna moeten ontdekken dat hun vader de inheemse bevolking van hun land onrecht heeft aangedaan. We zijn als moderne lezers wat kritischer geworden op dit soort hoofdpersonen. Ikzelf krijg er in elk geval een beetje de kriebels van. Herken je net als ik de vaste patronen in het werk van deze schrijvers, dan zul je waarschijnlijk niet werkelijk verrast worden door deze bundel. Maar dat hoeft misschien ook niet, want soms is het fijn als je precies weet wat je van een boek kunt verwachten. En dat is hier vooral een flink brok fantasievolle SF!
3
Reageer op deze recensie
