Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

De ultieme geschiedenisles

Jos Kunze 19 november 2019
Voor dit boek moet je de tijd nemen.
Echt.
Het is zeker geen tussendoortje.
Nog sterker: je doet er goed aan om dit boek in 2 of 3 ‘etappes’ te lezen en dan tussendoor even wat anders. Zo heb ik het gedaan en dat is me goed bevallen. Dit boek is niet alleen een dikke pil, maar kent ook een enorme ‘dichtheid’, in letterlijke zin (typecast) maar ook in figuurlijke zin. Er komt zoveel aan de orde dat je constant op moet letten en bij de les moet blijven. Dus zeker niet iets voor iemand die wat makkelijks te lezen zoekt. Maar ga je er goed voorbereid aan beginnen, dan krijg je ook echt waar voor je geld.
Wat een heerlijk boek.

De verteller, Kenneth Toomey, is een Brits schrijver, midden tachtig, die terugkijkt op zijn leven dat een groot deel van de 20ste eeuw bestrijkt. Ondanks het feit dat hij openlijk homoseksueel is, vraagt de Katholieke kerk hem om te getuigen voor een heiligverklaring van de recent overleden Paus Carlo Campanati. De twee mannen kennen elkaar al lang, zijn een soort van familie geworden omdat de zus van Kenneth ooit trouwde met de broer van Carlo.

Toomey en Campanati zijn briljant uitgewerkt. De ironische stem van Toomey verteld het verhaal van zijn tegendraadse beroemdheid terwijl Campanati meer een mysterie blijft, een solide persoonlijkheid met een diep geloof in de goedheid van de mens.
Het verhaal is ook een reis door de geschiedenis van de vorige eeuw. Het bijzondere is dat er geen geschiedenisles wordt gegeven, dat het geen opsomming is van feiten. Zo ontmoeten Toomey en Campanati Italiaanse fascisten, nationalistische Nazi’s en een hippe Californische sekteleider zonder dat ze zelf op de achtergrond raken. Het is eerder andersom: de gebeurtenissen laten de lezer meer zien van hun persoonlijkheid, de geschiedenis bouwt hun karakter juist verder op. Knap gedaan en daarom is dit zo’n mooi boek.
Er zijn zeker rode draden te ontdekken in dit boek, maar ik vond het juist heel aangenaam om het te lezen als een serie van losjes met elkaar verbonden verhalen.

Eén van de meest aansprekende onderwerpen – en misschien wel de meest prominente spanningsboog – is Toomey’s levenslange strijd tussen zijn homoseksualiteit en zijn sterke geloof in God. Deze strijd wordt door Burgess gebruikt om tegelijkertijd de behoefte aan als de problemen met religie aan te tonen. Hij wordt daarbij nooit ‘preachy’ en beweert ook zeker niet het antwoord te hebben op de vraag hoe men zich moet verhouden tot een God die je geacht wordt lief te hebben maar wiens wil vaak zo onduidelijk is. Een prachtig hoofdstuk, ergens redelijk in het begin van het boek, waarin het verhaal van Adam en Eva wordt herschreven. En wel zo dat er in den beginne niet een man en een vrouw zijn, maar twee mannen. Als ze dan toch van de verboden appel eten, dan wordt voor straf een van de mannen veranderd in een vrouw. Met als conclusie: als twee mannen samen zijn dan is dat het dichtst de benadering van de hemel. Kom er maar eens op. Ik kan daar van genieten.

Een prachtig boek … neem er de tijd voor.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Jos Kunze