Lezersrecensie
Tot slaaf gemaakt maar mens
De rijke binnenwereld van een tot slaaf gemaakte ziel. Of zoals de Zuid-Afrikaanse Yvette Christiansë in 'Unconfessed' (2006) raakt aan datgene wat voor geen enkel mens afgepakt kan worden: de verbeelding. Tot slaaf gemaakte Sila van den Kaap heeft geen beschikking meer over wat er mer haar lichaam gebeurt of wie eraan mag zitten. Talloze verkrachtingen en gruwelijke lijfstraffen. Haar bloedeigen kinderen worden stelselmatig van haar afgepakt. Er wordt haar een christendom opgelegd waarin zij een ondergeschikte rol heeft ten opzichte van witte medemensen. Zelfs een juridisch vastgelegde vrijheidsbelofte van een voormalige slavenhoudster blijkt weinig bindend wanneer de zoon besluit om zijn moeders wens naast zich neer te leggen. Maar met elke afstompende vernedering bijt Sila zich vast in het beetje invloed wat ze zelf kan uitoefenen op de wereld. Het brengt haar tot de ultieme zonde als ze haar eigen zoon vermoordt om hem verdere martelingen te besparen.
'Unconfessed' (2006) is opgezet als een episodische verzameling gedachtestromen waarin Sila van den Kaap vat probeert te krijgen op haar tegenstrijdige emoties. Voor de buitenwereld lijkt een zwaar getraumatiseerde Sila haar verstand te hebben verloren, maar middels haar gesprekken met de geest van haar overleden zoon reconstrueert ze het immense onrecht dat haar is aangedaan. Zo oordeelt ze over de witte plantagehouders die nu zo hardvochtig over haar oordelen. Met haar bittere observaties fileert ze hun egoïsme en kromme wereldbeeld. Zelfs richting goedbedoelende witte mensen als slavenhoudster Oumiesies en haar oprechte voornemen om Sila met haar kinderen vrijheid te verlenen. Maar ook deze kloeke madam liet een puinhoop achter toen ze weigerde om haar tot slaaf gemaakten vrij te laten tijdens haar eigen leven. Haar blinde vlek naar zoon Theron maakte dat zij werkelijk geloofde dat haar tot slaaf gemaakten gratie zouden worden verleend. Voor Sila is 't de grootste deceptie dat een geprivilegieerd iemand zo in haar eigen belangrijkheid kon geloven, zelfs wanneer de alledaagse realiteit daar geen aanleiding toe gaf.
'Unconfessed' (2006) is meer karaktergedreven dan plotgedreven. In deze roman vooral veel introspectieve beschouwingen van iemand die innerlijke waarheden ontrafelt omdat ze haar vat is verloren op tijd en ruimte. Haar eigen trauma als een middel om tot de kern te komen van groot maatschappelijk onrecht. Schrijfster Yvette Christiansë brengt Sila's onverzettelijkheid tot leven met een poëtische stijl vol magisch-realistische elementen en naturalistische beschrijvingen van Sila's gevangenisbestaan op de Robbeneilanden. Toch werkt dezelfde meanderende opzet óók een tikkeltje vermoeiend door de continue tijdssprongen en een subjectieve vertelster die haar eigen realiteit schept. Uiteindelijk komen de eindjes wel weer bij elkaar in enkele bikkelharde sleutelmomenten, maar het narratief raakt net iets te vaak spanning kwijt met bloemrijke terzijdes. Overdadige mooischrijverij leidt net iets te vaak af van de kern. Al blijft Sila van den Kaap zonder meer een ijzersterke ik-verteller als een tot slaaf gemaakte die eindeloos meer lagen heeft dan haar afhankelijke positie doet vermoeden. Haar verbeelding en menselijkheid klinken luider dan haar gevangen zijn.
'Unconfessed' (2006) is opgezet als een episodische verzameling gedachtestromen waarin Sila van den Kaap vat probeert te krijgen op haar tegenstrijdige emoties. Voor de buitenwereld lijkt een zwaar getraumatiseerde Sila haar verstand te hebben verloren, maar middels haar gesprekken met de geest van haar overleden zoon reconstrueert ze het immense onrecht dat haar is aangedaan. Zo oordeelt ze over de witte plantagehouders die nu zo hardvochtig over haar oordelen. Met haar bittere observaties fileert ze hun egoïsme en kromme wereldbeeld. Zelfs richting goedbedoelende witte mensen als slavenhoudster Oumiesies en haar oprechte voornemen om Sila met haar kinderen vrijheid te verlenen. Maar ook deze kloeke madam liet een puinhoop achter toen ze weigerde om haar tot slaaf gemaakten vrij te laten tijdens haar eigen leven. Haar blinde vlek naar zoon Theron maakte dat zij werkelijk geloofde dat haar tot slaaf gemaakten gratie zouden worden verleend. Voor Sila is 't de grootste deceptie dat een geprivilegieerd iemand zo in haar eigen belangrijkheid kon geloven, zelfs wanneer de alledaagse realiteit daar geen aanleiding toe gaf.
'Unconfessed' (2006) is meer karaktergedreven dan plotgedreven. In deze roman vooral veel introspectieve beschouwingen van iemand die innerlijke waarheden ontrafelt omdat ze haar vat is verloren op tijd en ruimte. Haar eigen trauma als een middel om tot de kern te komen van groot maatschappelijk onrecht. Schrijfster Yvette Christiansë brengt Sila's onverzettelijkheid tot leven met een poëtische stijl vol magisch-realistische elementen en naturalistische beschrijvingen van Sila's gevangenisbestaan op de Robbeneilanden. Toch werkt dezelfde meanderende opzet óók een tikkeltje vermoeiend door de continue tijdssprongen en een subjectieve vertelster die haar eigen realiteit schept. Uiteindelijk komen de eindjes wel weer bij elkaar in enkele bikkelharde sleutelmomenten, maar het narratief raakt net iets te vaak spanning kwijt met bloemrijke terzijdes. Overdadige mooischrijverij leidt net iets te vaak af van de kern. Al blijft Sila van den Kaap zonder meer een ijzersterke ik-verteller als een tot slaaf gemaakte die eindeloos meer lagen heeft dan haar afhankelijke positie doet vermoeden. Haar verbeelding en menselijkheid klinken luider dan haar gevangen zijn.
1
Reageer op deze recensie
