De mens achter het imposante lichaam

Door iedereen bekeken, maar door niemand gezien. In 'De reus van Amsterdam' (2023) volgen we de bitterzoete verwording van een timide volksjongen uit De Pijp tot een internationale showbizzicoon. Of zoals Albert Johan Kramer door zijn reuzengroei altijd al bewonderende blikken kreeg, maar op een dag biedt een Duitse impresario hem de optie om te werken in het circusleven. Het zou 't startschot vormen van zijn internationale bekendheid als grootste Nederlander ooit. Van het naoorlogse Berlijn tijdens het Interbellum tot verkeersopstoppingen in bruisende metropolen als New York en London. Maar steeds opnieuw bekruipt bij Albert het pijnlijke gevoel dat niemand oog heeft voor zijn gezondheidsproblemen en het schrijnende gebrek aan anonimiteit omdat elke ruimte wordt gevuld door zijn imposante verschijning. Maar door zijn vele omzwervingen raakt de vriendelijke reus steeds verder verwijderd van een veilige thuishaven. Zelfs het Oostenrijkse meisje dat hij intens liefheeft laat hij in Europa achter voor een carrière in de Verenigde Staten.

'De reus van Amsterdam' (2023) is zonder meer een heerlijk boek. Er steekt werkelijk geen kwaad achter die goeiige Albert Johan Kramer met zijn herkenbare verlangen om te zijn zoals alle anderen. Tanya Commandeur beschrijft empathisch hoe Albert's reuzengroei moet zijn geweest in een tijdsgewricht waarin afwijken van de norm maatschappelijk werd afgestraft of geëxploiteerd. Daarbij schroomt ze niet om in te gaan op minder fraaie kanten als lichamelijke klachten en ontstekingen door zijn reuzengroei. Om maar te zwijgen over zijn mortaliteitsbesef, omdat mensen zoals hij niet oud worden. Het geeft een jongensboek als 'De Reus van Amsterdam' (2023) een bitterzoet randje over een man die zijn eigen angsten moet inslikken om altijd te zijn wat anderen in hem willen zien. Al had de roman hierin nog een stukje verder kunnen gaan, want het wordt uiteindelijk wat veilig afgerond op een moment dat het leven van Albert Kramer in rustiger vaarwater is gekomen. In een korte epiloog lezen we echter dat Albert uit de spotlights nog een aantal bittere teleurstellingen moest verwerken. Zonder grandeur is zijn lijden kennelijk minder interessant.