De eenzame zieke

In het autobiografische 'Averij' (2024) herkent een veertiger zichzelf niet meer terug als hij geconfronteerd wordt met de keizer alle ziektes. Eerst roept een zwelling op de hals plotseling verontrustende vragen op over de staat van zijn gezondheid. Daarna raakt de man verder van zichzelf vervreemd als het inderdaad om een tumor gaat. Tot slot lijkt de twijfel alleen groter als de chemokuur aanslaat en toch de angst blijft bestaan dat de ziekte terugkeert. Kan de hoofdpersoon ooit écht van kanker genezen als het zo bruusk bestaande zekerheden omverwerpt? Kunnen gezonde mensen zijn nieuwe realiteit werkelijk begrijpen? En wanneer eindigt rustig uitzieken en begint de verantwoordelijkheid om zelf het leven weer op te pakken? Of zoals zijn liefhebbende vriendin steeds chagrijniger wordt als de ziekte een zware wissel blijft trekken op hun relatie, zelfs na het ogenschijnlijke herstel.

Eerlijk gezegd ben ik niet zo'n fan van literaire werken over een eigen ziekteproces, want het lukt maar weinig schrijvers om zulke persoonlijke ervaringen naar een hoger plan te tillen. In die zin doe ik Robbert Welagen misschien tekort door 'Averij' (2024) als eerste boek te lezen uit zijn oeuvre. Iets zegt me dat ik ander werk van hem beter zal waarderen. Stilistisch is Welagen namelijk een sterke schrijver met z'n naturalistische beschrijvingen van omgevingen die de innerlijke gemoedstoestand van de hoofdpersoon weerspiegelen. Als een unheimische dreiging in het landschap, terwijl de kankerpatiënt zich steeds meer terugtrekt in de veiligheid van zijn huis. Welagen weet dit oergevoel zelfs op een grappige manier te koppelen aan de angst voor de wolf als een metafoor voor de oncontroleerbare natuur. Maar 'Averij' (2024) laat als eenduidige, ietwat voorspelbare psychologische roman iets te weinig over aan de verbeelding.