Een echte thriller of eerder een spannende roman?

In 2012 publiceerde Eva García Sáenz de Urturi haar eerste roman, La saga de los longevos. Door het enorme succes in eigen land werd het boek in het Engels vertaald en uitgegeven in zowel het Verenigd Koninkrijk als de Verenigde Staten. Twee jaar later verscheen het tweede deel van de saga. Nog weer twee jaar later werd El silencio de la ciudad blanca gepubliceerd, een thriller en tevens eerste deel van een trilogie. Het boek verscheen in 2019 in het Nederlands, met als titel De stilte van de witte stad.

Na twintig jaar gevangenschap wordt Tasio Ortiz de Zárate, archeoloog en televisieheld, binnenkort vrijgelaten. Hij is destijds veroordeeld voor een reeks bijzondere moorden. In het stadje Vitoria vinden uitgerekend nu opnieuw enkele moorden plaats die sterk doen denken aan die van toen. Inspecteur en profiler Unai López de Ayala wordt, samen met zijn collega Estíbaliz, belast met het onderzoek. Daarbij krijgt hij hulp uit onverwachte hoek. Unai zet alles op alles om te voorkomen dat er meer slachtoffers vallen, maar ook om de moordenaar te vinden.

Het grootste deel van het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Unai en de ik-vorm waarin het geschreven is, zorgt ervoor dat het heel goed te visualiseren is, alsof de belevenissen van de inspecteur ook die van de lezer zijn. Aan de andere kant, en dat begint al in de proloog, lijkt het ook alsof hij zich met zijn verhaal rechtstreeks tot de lezer richt. Die zich daardoor bij Unai betrokken voelt. Doordat García Sáenz de Urturi voor deze manier van schrijven gekozen heeft, leeft het verhaal veel meer en lijk je er min of meer ook deel van uit te maken.

Al vanaf de eerste pagina’s weet de auteur de lezer nieuwsgierig te maken en te boeien. Dat komt niet alleen door de beeldende beschrijvingen van de Baskische regio, maar ook door allerlei, vooral geschiedkundige, wetenswaardigheden over het gebied. Dat is overigens niet geheel zonder risico, want een dergelijke opsomming kan afbreuk doen aan het thrillergehalte van een boek. De auteur weet dit echter goed te doseren door ervoor te zorgen dat de historische en andere feiten niet de overhand hebben. Desondanks is het grootste deel van het verhaal niet buitengewoon spannend, pas in de ontknoping, wanneer het tempo enigszins toeneemt, wordt het spanningsveld ook wat groter. Dat wil niet zeggen dat er geen dreiging is, die is er eigenlijk voortdurend. Niet alleen ten opzichte van de moorden, maar ook op andere vlakken.

Naast de verhaallijn in het heden, is er ook een die in 1969 begint en in sprongen oploopt naar twintig jaar later. Hierdoor wordt geleidelijk aan steeds duidelijker wat beide lijnen met elkaar te maken hebben en uiteindelijk vloeien ze, zoals vaak gebruikelijk is, keurig samen. Gedurende de plot weet de auteur de lezer regelmatig te verrassen, maar heeft ze ook haar best gedaan om te proberen die verrassing te forceren. Dan ligt het er duimendik bovenop dat een verdachte de dader niet kan zijn, omdat het nog veel te vroeg in het verhaal is. Dit gaat overigens niet ten koste van het leesplezier, want dat blijft onverminderd aanwezig.

Van De stilte in de witte stad kun je je wel afvragen of het echte thriller is. Want misschien heeft het namelijk meer weg van een wat spannendere roman. Voor beide valt wat te zeggen, maar één ding is in ieder geval zeker, het is zonder meer een prima debuut van wat ongetwijfeld een succesvolle trilogie gaat worden.