Treurige aanrader voor de Lijst

In Visser lezen we over geschiedenisleraar Jacob Visser die na een verkeerd gevallen uitspraak in de klas op nonactief wordt gesteld. Ondertussen ontstaat er in het dorp van Visser een werkelijke “visserjeugd”, een antisemitische groep problematische hangjongeren. Op basis van de uitspraak van Visser, wie beweerde dat het beter is om een kampbeul te zijn dan een gevangene, wordt de geschorste leraar door deze groep als leider beschouwd. Ondertussen worstelt Visser ook met zijn privéomstandigheden; de relatie met zijn vrouw is stukgelopen en hij worstelt met het verwerken van de dood van hun eerste dochtertje.

Het personage Jacob Visser is vrij passief. Hij is niet ondernemend en lijkt niet in staat te zijn om beslissingen te kunnen maken of verantwoordelijkheid te nemen voor zijn daden. Enerzijds zou je hem kunnen zien als slachtoffer, maar zijn passieve karakter maakte het voor mij toch lastig om sympathie voor hem op te wekken. Wel voel je als lezer dat de passiviteit van Visser ook een reactie kan zijn op de onmacht die hij heeft overgehouden aan de dood van Lila en de manier waarop de plaatselijke pers, voorheen bevriend met Visser, hem achter de broek aan lijkt te zitten.

“Als een kind doodgaat zou je de ouders moeten verbranden”. Echt spannend is het boek niet, maar de triestheid van de evenementen in Jacob’s verhaal nodigt uit om verder te lezen omdat je wil weten hoe het met hem afloopt. Slachtoffer of niet, de realistische manier waarop het tragische verhaal van Jacob wordt verteld maakt het voor de lezer een interessant boek.

Na het lezen van Visser baalde ik gelijk dat ik nooit eerder van dit boek had gehoord; naar mijn mening is dit een perfect boek voor op de leeslijst. De koppelingen met nazi Duitsland en de ironie die elke keer net iets te ver gaat maakt het boek naar mijn idee zeer geschikt voor middelbare scholieren. Ondanks dat het boek meer dan 10 jaar geleden verscheen zijn ook de themas van radicalisering en framing in de media op dit moment zeer actueel, waardoor het ook erg relevant kan zijn voor huidige maatschappelijke discussies. Het boek telt nog geen 200 paginas en is vrij makkelijk weg te lezen, wat mij betreft dus een aanrader voor iedereen die op zoek is naar een boek dat naast makkelijk binnen elke lijst past ook nog de nodige filosofische en maatschappelijke vraagstukken naar voren brengt.