"Ervoor kiezen om te leven is een heldhaftige daad, een daad van openlijke ongehoorzaamheid"

Lale is een Slowaakse gevangene in Auschwitz. Al aan het begin van het boek krijgt hij door een gelukkige ontmoeting een baan als tatoeëerder. Zijn taak is om anderen gevangenen te voorzien van een nummer op hun arm en hen zo tot nummer te degraderen. Deze baan geeft hem privileges en extra vrijheid.
Op een dag tatoeëert hij een meisje, zij maakt op de een of andere manier indruk op hem en hier begint het liefdesverhaal tussen Lale en Gita.

Lale probeert zijn positie zo veel mogelijk te gebruiken om anderen te helpen. "Wie één leven redt, redt de hele wereld".
Hij zorgt voor extra eten, medicijnen en helpt zelfs een gevangene Auschwitz uit te smokkelen. Hij is populair bij de anderen gevangenen en voorziet iedereen van wijze raad. Toch begon dit aan mij te knagen tijdens het lezen. Lale werd steeds ongeloofwaardiger door zijn doorzettingsvermogen, goedheid, hulpvaardigheid en wijsheid en ook door zijn niet aflaatbare geluk. Ook de verteltrand maakte het voor mij moeilijk om me echt in het verhaal te storten. De gebeurtenissen werden vrij kaal beschreven en emoties werden niet doorleefd.
Het is natuurlijk mogelijk dat de herinneringen van Lale, die hij deelt met de auteur, na 60 jaar wat vertroebeld zijn en misschien heeft Heather Morris Lale ook wel iets mooier neergezet, maar voor mij voelt het boek aan de ene kant als een objectieve biografie, maar aan de andere kant te onecht om dat te zijn.

Toch brengt het boek veel goeds, de gruwelijkheden, maar ook de hoop, de onmenselijkheid en ook de menselijkheid, de keus tussen opgeven en doorgaan. Komen duidelijk aan bod in het boek.
Deze laatste keus blijkt ook vaak de keus tussen meewerken en daarmee je eigen mensen verraden of tegenwerken en de dood. Het schuldgevoel dat het meewerken om te overleven met zich meebrengt, komt goed naar voren.
‘Ze hebben me de mogelijkheid geboden om mee te werken aan de vernietiging van ons volk, en ik heb ervoor gekozen om dat te doen, zodat ik kan overleven’.
Dit dilemma is er een van alle tijden en daarom belangrijk om steeds weer genoemd te worden.

Verder betekende het boek voor mij weer een andere inkijk in het leven in Auschwitz. Lale was een ‘bevoorrechte’ gevangene en dat geeft weer andere inzichten dan de vele andere boeken die er verschenen zijn over de gevangenen in Auschwitz.

Kortom: een boeiend verslag van een leven in Auschwitz met mooie wijsheden erin, maar door een gebrek aan emoties voelde het toch wat opppervlakkig. 4 Sterren.