Lente is een kennisverrijking en een spiegel voor maatschappij en mens

Lente is het derde boek in een reeks van de Schotse schrijfster Ali Smith. Na de veel geprezen boeken Winter en Herfst publiceerde ze Lente en begin augustus verschijnt Zomer.
Lente lezen was niet eenvoudig en vraagt om een leesclub, want samen weet je veel meer. Het boek loopt over van verwijzingen en die vormen samen een boodschap aan de wereld, diverse boodschappen. Kijk eens hoe we met mensen omgaan in asielzoekerscentra, is het veel anders dan in de tijd van de Noord-Ierse troubles? Is er dan niets geleerd? Zie hoe we ons gedragen op internet: we willen, we willen, we willen en zo gaat ze drie pagina’s door met wat allemaal wel niet willen. En wat willen ze van ons de social-mediabedrijven: alles, maar dan ook echt alles. Ook is een thema in Lente de tegenstellingen in de maatschappij die steeds groter worden.
In Lente zijn de personages slechts figuranten die nodig zijn om de boodschap te brengen. Zo is er Richard, de filmmaker, Paddy, een Ierse vrouw terwijl Paddy meestal een man is, Britt, die staat voor Groot-Brittanië, en de jonge, lieve Florence, naar Florence en de Machine, een Britse band, waarbij de machine lijkt te staan voor de maatschappij waar wij in leven; hij draait maar door en gaat met ons aan de haal.
Het boek is heel Brits en Iers met uitstapjes naar de Duitse cultuur. Zo heeft ze het over Beethoven die de vraag krijgt van een man die een machine heeft uitgevonden die een compleet orkest kan nadoen, om een muziekstuk te schrijven. Dat stuk heet Wellington’s Victory or the Battle Symphonie. In de compositie speelt zich een strijd af tussen Engelse en Franse melodieën. Personage Richard legt daarna uit dat aan het begint stond van de uitvinding van de stereo: de muziek kiest partij, een deel van je gehoor hoort de ene kant, het andere deel van je gehoor hoort de andere kant. Paddy vond dit geweldig en die betrekt het op de gewone man in een straat in Engeland. De ene kant van de straat heeft ruzie met de andere kant. Die ruzie gaat over een groenstrook, ze vinden beide dat ze er recht op hebben. We willen, we willen, we willen. Steeds komt het terug in het klein en in het groot in de maatschappij en in de hele wereld.
Als je Lente leest, ben je regelmatig aan het zoeken wat iets betekent, muziek aan het luisteren, de atlas wordt ingezet. Wat dat betreft is Lente een kennisverrijking en een spiegel voor maatschappij en mens.
Dit boek staat heel terecht op de short list voor de Europese literatuurprijs 2020. Ik stel voor dat we het boek ook eens in Europees verband gaan bespreken. Wat ziet een Ier, een Engelsman, een Schot, een Duitser, een Fransman in Lente?
.