Fijne historische roman

Sommige boeken kies je niet vanwege het verhaal, maar om wat ze bij je oproepen.

‘De glasmaakster’ van Tracy Chevalier is zo’n boek. De cover alleen al is een kunstwerk, zo kleurig. En ik houd van mondgeblazen glas: glanzend, fragiel, en het liefst doorzichtig.

Het verhaal begint in 1486 op Murano, het eiland vlakbij Venetië waar alle glasmakers verplicht moeten wonen. Daar groeit de 9-jarige Orsola Rosso op, dochter van een glasmakersfamilie. Twee broers – Marco, de moeilijke, en Giacomo, de zachte – en een moeder die doorpakt. Haar vader sterft al vroeg. Orsola leert in het geheim kralen maken, want vrouwen mogen geen glas blazen. Ondertussen zorgt ze voor het huishouden, voor kinderen, handelt ze, en houdt ze de boel draaiend. Ze wordt een krachtige vrouw, met veel doorzettingsvermogen en liefde voor het glas.

Wat dit boek bijzonder maakt, zijn de lange hoofdstukken met sprongen in de tijd. De toon is kort even anders. Elk hoofdstuk begint met een steen die over het water stuitert — je weet nooit precies waar je zult landen. De wereld verandert snel — de pest, oorlogen, politiek, kunst ed. Maar op Murano en in Venetië blijkt de tijd zich trager te verplaatsen.

In Orsola’s leven zijn het de kleine verschuivingen die tellen: familie die groeit en krimpt, verhoudingen die kantelen, liefde, verlies, handel die verandert. En telkens weer dat glas. De beschrijvingen zijn prachtig en vol detail. De kralen die Orsola maakt staan voor zoveel meer: zelfstandigheid, hoop, troost, een manier om jezelf terug te vinden, en een belofte.

De schrijfstijl van Tracy Chevalier is meeslepend en beeldend, met lange zinnen die je als vanzelf de tijd en sfeer in trekken. De beschrijvingen zijn mooi en zintuiglijk. Er staan behoorlijk wat Italiaanse woorden in het boek, maar achterin vind je een woordenlijst en het werkt versterkend.

Een veelzijdige leeservaring over een eeuwenoude ambacht, (familie)geschiedenis, en het bruisende Venetië en Murano, waar water en glas alles betekenen. Het verhaal gaat door tot in 2019. Geen groots einde, maar een afronding die precies goed voelt. Ik heb genoten van dit boek.