Een transformatie die heel geloofwaardig overkomt

Dit boek mocht ik lezen als lid van de lezersjury voor de Hebban Debuutprijs 2025.

Op de cover van Een soort eelt staat een jak afgebeeld. Dit dier speelt een belangrijke rol in dit boek. Rinske Bouwman is theatermaker en had al langer de wens om te schrijven. Toen in de coronaperiode het werk in het theater stil lag, was dit de aanleiding om serieus aan de slag te gaan met het schrijven van een boek. Voor haar debuut heeft ze een gedurfde invalshoek gekozen.

Hoofdpersoon Sarlag is opgegroeid in Mongolië, maar woont inmiddels in Nederland en slijt haar dagen als medewerker van de koel-vriesafdeling van een supermarkt. Het verhaal speelt zich deels in het heden af en deels in het verleden waarin de auteur de lezer meeneemt naar Mongolië. In Mongolië leert de lezer een lichtvoetiger Sarlag kennen die geniet van het vrije leven. In Nederland ligt dit anders en het is duidelijk dat Sarlag een groot verdriet met zich meedraagt. Haar leven lijkt stil te staan en ze wacht. Ze rouwt en door die rouw kan ze niet goed verder met haar leven. Ze is het leven in Mongolië ontvlucht, maar de vlucht naar Nederland blijkt niet de oplossing. Ondertussen maakt ze een absurde transformatie door tot jak, het dier uit haar jeugd.

Rouw is een veelbesproken thema in boeken, maar de manier waarop Bouwman dit brengt, is origineel. De eenzame worsteling van Sarlag is voelbaar en zal voor veel mensen die te maken hebben met rouw herkenbaar zijn. Haar transformatie doet bij vlagen denken aan De gedaanteverwisseling van Kafka. De manier waarop ze deze transformatie beschrijft, is hoe ongeloofwaardig ook, goed voor te stellen.

Het einde van het boek voelt niet helemaal bevredigend. De transformatie is compleet, maar wat Sarlag te wachten staat in de toekomst blijft ongewis.

In haar beeldende schrijfstijl komt haar theaterervaring naar voren. Met Een soort eelt maakt Rinske Bouwman een veelbelovend debuut.