Weer erg mooi.

Het is oktober 1623 te Amsterdam wanneer in Huize De Korendrager VOC gouverneur-generaal Jan Pieterszoon Coen en Eva Ment elkaar ontmoeten. Het is duidelijk dat Jan zeer gecharmeerd is van de veel jongere Eva. Hij zoekt tijdens zijn bezoek aan Nederland een echtgenote die zich met hem wil vestigen in het door hem opgerichte Batavia op Java. Hier heeft hij het alleenrecht veroverd op de specerijhandel en hij moet terug om zijn stad en handel onder controle te houden en te beschermen. Hij vraagt onverwacht om de hand van Eva maar zij wil liever niet weg bij haar hechte familie. Wanneer Jan haar een aanbod doet waardoor dat niet hoeft, gaat ze in op zijn voorstel.

Ondanks de vele vertragingen en de verrassing van gezinsuitbreiding is het uiteindelijk zover. Samen met Jan vertrekt Eva met haar reisgezelschap naar Java. Ze ondergaat alle ontberingen die de bootreis met zich meebrengt. Het is een lange reis die van iedereen zijn tol vraagt. Maar dat is nog niets vergeleken met wat gaat komen. Van de comfortabele luxe in Amsterdam naar de tropen. Eva had zich er vooraf niets bij kunnen voorstellen maar de werkelijkheid tart al haar verwachtingen. Ondanks dat Jan zijn best doet is de onrust in Batavia voelbaar aanwezig. Eva ziet en ervaart dingen die ze niet kent en ze heeft moeite met zich mentaal staande te houden, ze heeft moeite met het gebrek aan mensenrechten, de klassenjustitie waarvan ze ook zelf onderdeel uitmaakt. Ze probeert op haar eigen manier een positieve bijdrage te leveren aan de plaatselijke samenleving maar een vrouw in die tijd had maar zoveel bewegingsvrijheid. Daarbij is haar veiligheid ook een punt van aandacht waar Jan zich nogal bewust is. Eva is wat naïef op dat vlak en vertrouwt volledig op haar echtgenoot. Maar wanneer er zich tijdens een voorval een zeer onaangename kant van Jan zich openbaart doet haar dat verder wankelen en vraagt Eva zich af hoe goed ze haar man eigenlijk kent. Jaren volgen waarin ziektes, verlies, spanningen, hoop en vrees elkaar gestaag afwisselen. Ze kennen eigenlijk geen rust en worden nergens in ontzien. Eva verlangt terug naar Amsterdam, naar huis, een echt thuis. Alles wat Batavia niet blijkt te zijn.

Simone van der Vlugt is een grondig researcher en begenadigd auteur. Haar thrillers kunnen steevast op veel liefhebbers rekenen maar persoonlijk lees ik liever haar historische romans. Ze weet door middel van een uiterst zorgvuldige afweging fictie en historische feiten met elkaar te verweven tot een prachtig verhaal. Ze leent zich de vrijheid alles dusdanig in te vullen zonder de waargebeurde feiten uit het oog te verliezen. Daarmee creëert ze wederom een prachtig en beeldend verhaal dat bijna tot leven komt op het papier. Van der Vlugt weet de sfeer zó neer te zetten dat je je in de periode 1623-1630 waant. De schepen van de V.O.C. zie je voor de kust liggen, je proeft het zilte zeewater als het ware echt.

De reputatie van Jan Pieterszoon Coen is vandaag de dag nog steeds aanleiding voor discussie. De harde hand waarmee hij Batavia zou hebben bestuurd komt overtuigend maar ingetogen over. Dat is een pluspunt van het verhaal geworden. Less is more is hier wel heel goed toegepast. Je weet, of je denkt te weten, hoe hij was en de fantasie doet de rest. Maar het gaat verder dan dat. Met elke historische roman die ze schrijft weet Van der Vlugt me te verleiden tot het uitspitten van internet. Batavia, de V.O.C., de manier van leven, de kleding, de steden, het is fascinerend en de informatie lijkt oneindig. Des te knapper is het dat deze roman ‘klein’ is gebleven en dat het verhaal niet onnodig uitweidt. Het is het verhaal van Jan en Eva en hun levens geworden. Een hard leven in een tijd waar de pest genadeloos hard kon toeslaan en de Nederlandse koopvaardij berucht en nog volop in ontwikkeling. Heel subtiel introduceert ze andere beroemdheden uit die periodes zoals Van den Vondel; heel vluchtig geven ze het verhaal wat meer elan, net als de straatbeelden aan het IJ, het Damrak en de Warmoesstraat, dat is bijzonder mooi gedaan. Je ziet het allemaal zo voor je en dat maakt ook Het schaduwspel wederom tot een mustread met een filmisch gehalte. Het is en blijft genieten, elke keer weer. Van der Vlugt is een schilder met woorden, ik houd ervan!

Toch moet gezegd worden dat Het schaduwspel niet de allerbeste historische roman is die ik van Simone van der Vlugt heb gelezen. Voor mij blijft dat De lege stad. Maar deze komt absoluut ook heel hoog in mijn lijst van favorieten en daarom vier dikke sterren!