MARIENVEEN - KRIMPDORP EN ZIJN UNIEKE INWONERS - EEN JUWEEL !!

Ik heb dit boek gelezen in het kader van de leesclub, georganiseerd door Hebban voor de zes genomineerde boeken voor de Libris Literatuurprijs 2018.

De ik-persoon van het boek, Paul Kruzen, woont al vijftig jaar met zijn vader Alois in het noaberschap Marienveen in het Twentse land tegen de Duitse grens aan. Het dorp leeft een anoniem bestaan en kent twee hoogtepunten in zijn geschiedenis: het neerstorten van een Russisch sproeivliegtuigje in het maisveld van de boerderij, waarbij Alois de piloot weet te redden. Tweede reden van bekendheid is het meedoen van een dorpsgenoot aan Idols op televisie.

Het dorp kent achteruitgang in voorzieningen, ziet geleidelijk aan de Chinezen, Polen, Russen en Roemenen komen en bevindt zich in een krimpregio, waar zo'n beetje alles verdwijnt.
Wat blijft zijn zijn vaste inwoners en naast Paul en zijn vader zijn dat zijn hechte en beste vriend Hedwiges, de Chinezen van Shu Dynasty en Baptist, eigenaar van de snackbar Happytaria.

Wieringa observeert de bewoners met hun vaste gewoonten en vanuit routine leef je op een gegeven moment met ze mee; je krijgt inzicht in hun vaste omgang met elkaar, de lokale mores en "het doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg-gehalte".

Reden waarom je eigenlijk meteen meeleeft met Paul Kruzen is het dramatische verhaal dat volgt op het neerstorten van het vliegtuigje in hun maisveld, voor Paul op 8-jarige leeftijd. Een serie van gebeurtenissen vindt opeenvolgend plaats, telkens weer opnieuw een achteruitgang of emotionele tik in het persoonlijke leven van de hoofdpersonen.
Wieringa beschrijft dat in willekeurige volgorde in de hoofdstukken, waarbij door de ik-persoon teruggekeken wordt op het verleden middels flash-backs, maar ook de huidige gebeurtenissen worden nauwkeurig uit de doeken gedaan en het leven is er daardoor niet beter op worden.

Thema's van het boek zijn onmiskenbaar eenzaamheid, vriendschap, teloorgang, verwantschap en zorgen voor elkaar.
En dat samen maakt dit een hartverwarmend boek; het beschrijven van de simpelheid van de bewoners met al hun eigen problemen doet je beseffen dat het leven niet altijd gemakkelijk is en negatief beïnvloed kan worden door gebeurtenissen en niet te verwachten problemen. Gevolg is dat je langzamerhand de hoofdpersonen kopje onder ziet gaan en uiteindelijk niet meer boven water komen.
Hierbij kunnen zij alle hulp gebruiken van beschermvrouwe "de heilige Rita", welke de kanslozen en slachtoffers bijstaat in hun strijd.

Gaandeweg het boek ben je getuige van de dramatische ondergang van de hoofdpersonen Paul en Hedwiges, ieder op zijn eigen manier, maar wel met als ondertoon dat wanneer de waanzin gaat overheersen de ondergang nabij is en niets je meer kan redden. Voor beiden geldt dat de Rus, toen-nu en altijd, een negatieve factor is en leidt tot een fatale opeenvolging van nare gebeurtenissen.

Zoals we van Wieringa kennen, schrijft hij in een heldere taal, zeer treffend in duiding en toon, waarbij ook de beschrijvingen van de natuur als intermezzo prachtig zijn. Korte, overzichtelijke zinnen met nadruk op normale taal zonder moeilijke, weinig voorkomende woorden en lastige zinsconstructies en dat leest lekker weg.

Kortom een boek dat vermaakt, je doet meeleven met de hoofdpersonen, problematiek van deze tijd aansnijdt en ondergang in eenzaamheid als leidraad kent voor de inwoners van Marienveen
Een absoluut mooi boek !!