Met hart en ziel

Ik was heel nieuwsgierig naar deze ‘Het Zweedse lot- serie’, niet alleen omdat het de debuut is van de Zweedse schrijfster Katharina Widholm maar omdat het verhaal zich afspeelt in het Stockholm, Zweden van 1937. Een land waar ik bitter weinig tot niets vanaf weet.

De schrijfster brengt in deel 1 ‘Met hart en ziel’ het verhaal van de zeventienjarige blonde Betty, een jong knap plattelandsmeisje die per trein naar de stad reist om er als inwonend dienstmeisje te werken bij dokter Molander en zijn gezin. In de trein raakt ze aan de praat met de knappe wat oudere Martin. Al snel merken ze enkele raakvlakken te hebben zoals hun liefde voor het woord en het lezen van boeken. Ze krijgt van hem een boek te leen en ze wisselen elkaars adressen uit.

De nieuwsgierigheid van Betty is sterk aanwezig - Stockholm stad maakt een grote indruk op haar, je voelt als lezer meteen aan dat ze dit als een grote kans ziet en deze dan ook met beide handen aanneemt en succes wil boeken. Alles is zo anders - hier gaat het drukke leven snel vooruit. . Ze houdt van de nieuwe kapsels en damesmode en droomt om deze kledij ook te kunnen aanschaffen. Ze is echter wat terughoudend en soms wat onzeker en naïef, ‘ t ja, we nemen het haar niet kwalijk want van het platteland naar de grote stad is een enorme stap. Gelukkig maakt het dienstmeisje van de buren haar meteen wegwijs in hoe de dingen lopen in de stad. Ze bouwen een eerlijke en oprechte vriendschap op, iets wat ze beiden wel nodig hebben want het zijn ook in Stockholm moeilijke tijden. De auteur weet hun vriendschap en dialogen levensecht weer te geven.

Betty vindt het fijn werken bij de dokter, in tegenstelling tot diens vrouw en zoon is hij heel vriendelijk tegen haar en behandelt hij haar op een correcte en zachte manier. Het verbaast haar dan ook dat hij voorstander is van Hitler en meetings met gelijkgestemden houdt bij hem thuis. Haar vriendin maakt haar er extra attent op dat dit niet goed is en voor problemen kan zorgen.

In het huishouden probeert Betty zo goed mogelijk aan de hoge eisen van de doktersvrouw te voldoen. Ze scoort alvast door allerlei moderne gerechten uit te proberen die ze terugvindt in vrouwenbladen.

Haar vrije tijd spendeert ze zo vaak mogelijk samen met haar vriendin die haar voorstelt aan andere vrienden, zo wordt Betty’s vriendenkring stilletjes aan ook wat groter. Ze beantwoordt ook Martins brieven en als ze elkaar na enkele keren ontmoeten springt de vlam helemaal over en hebben ze een romance samen. Echter werkt Betty zich in de nesten en verdwijnt hij iets later uit beeld gezien het voor Joodse mensen nu niet zo veilig is. Als ze denkt ten einde raad te zijn krijgt ze uit onverwachte hoek hulp aangeboden. De tijd dringt om te beslissen of ze deze al dan niet zal aannemen. Ze had zich haar leven in de grote stad alvast heel anders voorgesteld…

Het begin van het verhaal kent een traag tempo en het dagelijkse huishouden alsook de gekookte gerechten worden heel uitgebreid beschreven wat voor mij niet echt hoefde. Anderzijds is het dan weer heel realistisch, een manier om aan te tonen dat het leven van Betty in de grote stad allesbehalve makkelijk is en ze hard en lange uren moet werken. Ik dacht eerst af te haken want vond dit wat saai terwijl de schrijftaal van de auteur wel goed is. Maar dan krijgt het verhaal plots vaart en zijn er interessante gebeurtenissen die elkaar opvolgen en voor mij belangrijk en intrigerend genoeg zijn te beslissen de serie verder te volgen. De auteur zet mooie personages meer en weet de veranderende sfeer door een opkomende oorlog goed weer te geven. Ook beschrijft ze de scherenkust van Stockholm zo mooi alsof je zelf ter plekke bent op een van die talrijke eilanden van deze archipel.