De helende kracht van vriendschap en liefde

“De Sneeuwgans” van de Amerikaanse schrijver Paul William Gallico (1897-1976) is een prijswinnend kort verhaal dat aanvankelijke gepubliceerd werd in een Amerikaans weekblad en later door de auteur werd bewerkt tot novelle (1941).

Het chronologisch verlopende verhaal speelt zich voornamelijk af in het graafschap Essex in zuidoost Engeland in de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog. Ondanks het feit dat het al een oud verhaal is, is het nog steeds goed te lezen. De hoofdstukjes zijn kort en de zinnen en alinea’s zijn niet lang.
Het verhaal is ontroerend en romantisch zonder overdreven sentimenteel te worden. Gallico heeft niet veel woorden nodig om de hoofdpersonen tot leven te brengen en thema’s als vriendschap, liefde, verwondering, acceptatie, hoop en opoffering te schetsen.
Het verhaal wordt grotendeels verteld vanuit het perspectief van een alwetende en objectieve verteller. Dit perspectief wordt kort onderbroken door de meer subjectieve ooggetuigenverslagen van een paar soldaten en officieren. Zij beschrijven de gebeurtenissen op en voor het strand van Duinkerken.

“De Sneeuwgans” werd in 1971 bewerkt tot Brits Televisie Drama en bekroond met een Golden Globe (https://youtu.be/vLhdDLNhfzA?si=006uex1KL4p2gF1Q).
In 1975 bracht de Engelse Progressieve Rockband “Camel”, aanvankelijk tegen de zin van Gallico, een volledig instrumentaal album uit dat gebaseerd is op “De Sneeuwgans” (https://youtu.be/o51kWja3Rrw?si=BRD75NVwV1y5xafn).

De 27-jarige hoofdpersoon Philip Rhayadar, schilder en natuurliefhebber, trekt zich in 1930 terug uit de bewoonde wereld en gaat wonen in een afgelegen vuurtoren, gelegen in een moerasgebied aan de kust van Essex. Hij bemoeit zich nauwelijks met de dorpelingen in de buurt, omdat deze hem met wantrouwen bejegenen vanwege zijn lichamelijke gebreken. Zijn dagen brengt hij door met het schilderen en verzorgen van vele ganzen en eenden die bij hem overwinteren.
“Wat hem tot zijn afzondering dreef was het vergeefse verlangen naar een tegengave voor de warmte die van hemzelf uitstraalde”.
Na drie jaar staat er ineens een angstig meisje, Frith(a) voor zijn deur met een aangeschoten jonge sneeuwgans in de hoop dat de afschrikwekkende bewoner van de vuurtoren in staat is om de gewonde vogel te redden. Samen verzorgen ze de vogel die ze ‘la Princesse Perdue’ dopen. De sneeuwgans geneest voorspoedig en vertrekt in de zomer op trekvlucht.
De jaren gaan voorbij terwijl ‘de Verloren Prinses’ elk jaar de vuurtoren van Rhayadar terugvindt, daarmee de vriendschap tussen Rhayadar en Frith(a) steeds opnieuw leven inblazend.
In de lente van 1940, terwijl de wereld in brand staat, vertrekt de sneeuwgans niet met de andere vogels op trektocht. “Ze blijft. Ze zal nooit meer weg gaan. De verdwaalde prinses is niet langer verdwaald. Dit is nu haar tehuis… uit eigen vrije wil”.
Op dat moment voelt Frith(a) dat haar vriendschap met Rhayadar veranderd is en dat overvalt haar dermate dat ze hals over kop vertrekt. Als ze een aantal weken later weer terugkeert naar de vuurtoren, blijkt dat Rhayadar zijn zeilboot aan het klaarmaken is, omdat hij naar Duinkerken wil zeilen om daar Britse soldaten van het strand te gaan helpen evacueren. “Eens, éénmaal in mijn leven kan ik een man zijn en mijn rol vervullen”. Met angst in haar hart beloofd Frith(a) voor de vogels te blijven zorgen tot Rhayadar terugkomt.