Leven in Rusland

Naar het boek Tsaikovskistraat 40 met als ondertitel “een autobiografische vertelling uit Rusland” was ik erg nieuwsgierig. Ik had nog niet eerder iets van Pieter Waterdrinker gelezen, maar ik ben altijd nieuwsgierig hoe de “gewone” mens het leven leidt in een land met een andere bestuursvorm dan de onze. Is het leven daar even leefbaar als in mijn westerse, democratische, kapitalistische en vrije Nederland? Pieter Waterdrinker neemt je inderdaad mee naar zijn Rusland en houdt ons een spiegel voor: zijn wij beter als de rijke adellijke Russische families die hun land in 1917 ontvluchtten met rode teugels?
Hij ziet de rijke westerlingen in hun eigen wereld in gouden luchtkoetsen, neerziend op de wereld onder hen, maar “alles binnen de wet”.
Naast een behoorlijke dosis maatschappijkritiek is het boek ook een schelmenroman: hij komt terecht in bijzondere fantasievolle situaties, die ik graag geloof. Rusland is immers voor mij een vreemd land met vreemde inwoners die vreemde manieren hebben. De hoeveelheid sterke drank die wordt geconsumeerd zal daar mede aan bijdragen.
Pieter Waterdrinker gaat ook terug naar zijn jeugd in Zandvoort. Hier is zijn schrijfstijl ingetogen. Hij vertelt met liefde over zijn jeugd waarin hij hard moest werken in het bedrijf van zijn ouders. Later woont hij nog een paar jaar met zijn Russische vrouw in Zandvoort.
Aan de schrijfstijl moest ik in het begin erg wennen. Hij schrijft lange zinnen, maakt veel vergelijkingen en gebruikt veel bijvoeglijke naamwoorden. Regelmatig heb ik een woord opgezocht omdat ik het niet kende. Hij vertelt door elkaar over verschillende tijden: zijn jeugd, zijn adolescentie, zijn huidige leven en gaat terug in de geschiedenis van Rusland naar de jaren voor en na de revolutie van 1917. Toch raakte ik als lezer niet verstrikt. Hij schrijft voor mij, als lezer, alles logisch aan- en uit elkaar. Hier en daar vond ik zijn gedetailleerde beschrijvingen en vergelijkingen te uitgebreid, maar uiteindelijk heeft hij mij zeker meegenomen en kennis laten maken met zijn leven in Rusland.