Sublieme briefwisseling Joseph Roth en Stefan Zweig

Ik lees de fascinerende briefwisseling tussen Joseph Roth en Stefan Zweig. Beide ontheemde schrijvers van Joodse afkomst, geboren en opgegroeid in de Donau-monarchie Oostenrijk-Hongarije; Roth in Brody in de buurt van Lvov (Lemberg) in Gallicië, Zweig in de hoofdstad Wenen.

Er bestaat slechts één foto waarop beide schrijvers in elkaars gezelschap zijn vastgelegd. Nazomer 1936 te Oostende. Einde van de middag, gelet op de zware schaduwen. Een cafétafeltje bezwijkt bijna onder de lege en halflege wijnglazen. Zweig buigt zich naar Roth over met een kwinkslag of een geestige observatie, lachrimpeltjes bij de ogen, de andere schrijver lijkt het niet te horen, maar kijkt ernstig (mogelijk licht beneveld door alcoholinname) met gefronste wenkbrauwen recht in de cameralens. Er bestaan ingekleurde versies die het tafereeltje vreemd dichterbij halen maar tegelijkertijd terugwerpen naar het interbellum en daaraan voorbij. Dit alles aan de vooravond van de grote apocalyps.

Roth gaat ten onder aan drankzucht, zorgen om zijn vrouw (een wankele geest met een psychiatrische geschiedenis) en geldproblemen. In mei 1939 overlijdt hij in grote armoede te Parijs. Zweig vlucht datzelfde jaar in een zelfgekozen ballingschap naar Brazilië waar hij in 1942, samen met zijn echtgenote, zelfmoord pleegt. Ons resteren twee schitterende œuvres. En deze werkelijk sublieme briefwisseling