Veel thema's in deze liefdes- en oorlogsroman

In zijn roman Onder de Drachenwand keert de Oostenrijke auteur Arno Geiger (1968) terug naar het jaar 1944. Hij doet dat in het gezelschap van zijn protagonist, de gewonde en psychisch getormenteerde soldaat Veit Kolbe. De Tweede Wereldoorlog bevindt zich in een beslissende eindfase, wanneer Kolbe tijdelijk het Russische front verruilt voor het Oostenrijkse Mondsee. Het stille bergdorpje ligt aan de enorm steile Drachenwand. De jonge soldaat moet eerst herstellen – lichamelijk en geestelijk gezond worden – en is aldus met verlof gestuurd. Wanneer hij zijn buurvrouw Margot ontmoet, lijkt het of zijn leven een nieuwe en tevens juiste wending neemt. Het begin van een intieme relatie, of meer zelfs? Keert Kolbe uiteindelijk terug naar het slagveld?

“Daarna liep ik door, verblind door de laagstaande zon, verbaasd dat ik daar liep, levend, met al mijn botten nog, weldra vierentwintig jaar oud, met eigen gedachten en eigen gevoelens. Aan de Mondsee. Onder de Drachenwand.”

In zijn opmerkingen achteraf verwijst de auteur naar het verdere levensverloop van zijn belangrijkste personages. Ogenschijnlijk is de roman gebaseerd op echte personen en gebeurtenissen. Toch is dit een fictief verhaal, met een stevige knipoog naar de realiteit dan wel. Tijdens het lezen maak je mondjesmaat kennis met een aantal karakters die niet allemaal even krachtig zijn uitgewerkt. Veit Kolbe is de belangrijkste – maar lang niet de enige – verteller; hij doet het echter op overtuigende wijze, in de ik-persoon.

Onder de Drachenwand is een eerder ingewikkelde liefdes- en oorlogsroman. Heel wat thema’s zoals oorlogsleed, de dood, angst, overlevingsdrang, hoop en liefde zijn aan de orde. Ook menselijkheid, apathie en innerlijk besef van goed en kwaad; het zijn onderwerpen die de schrijver aansnijdt. Jammer genoeg krijg je af en toe de indruk dat het langdradig begint te worden. Arno Geiger hanteert een opmerkelijke schrijfstijl die lijkt op stevig knip- en plakwerk met verschillende onderdelen. Merkwaardig is eveneens dat elk hoofdstuk begint met de eerste woorden van de zin die gaat volgen. Een voorbeeld hiervan:

“Zoals ik op mijn kaart
Zoals ik op mijn kaart schreef leef ik nog, en ons huis staat nog overeind.”

Dit maakt het lezen er niet eenvoudiger op; je moet immers steeds opnieuw ontdekken waarover het gaat. Toch is het geheel wel geloofwaardig; neergeschreven in een heldere taal. Je krijgt een reconstructie van de gemoedsgesteldheid en levensstijl van de mensen toen, alsook van de algemene sfeer aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Met de lezer als een stilzwijgende toeschouwer die de personages overschouwt. De bijzonder rake vertaling is van W. Hansen.