Vermakelijke schelmenroman

De uitgever had geen beter moment kunnen vinden om deze vertaling uit te brengen met de kredietcrisis als voorpaginanieuws in de kranten. Deze roman gaat namelijk over de uitvinding die de basis heeft gelegd voor onze huidige monetaire economie. In de 17e eeuw kwam de Schotse econoom John Law met het visionaire idee van het briefgeld. Hij wilde af van het systeem waarbij de waarde van geld gelijk stond aan de waarde die de grondstoffen had. Op deze manier heeft hij de Franse economie, die toentertijd sterk afgezwakt was door het beleid van Zonnekoning Lodewijk de XIV, weer een nieuwe impuls gegeven. Maar zijn tijdgenoten waren nog niet helemaal klaar voor deze ludieke switch in het denken over geld en Law zou dan ook steevast te maken krijgen met tegenwerking uit onbegrip.
Wat een saai geschiedenislesje lijkt te zijn over het ontstaan van de economie, blijkt een vermakelijke schelmenroman over een fascinerende man. We ontmoeten John Law als een elfjarige snotneus die een seksuele relatie onderhoudt met zijn dienstmaagd. De ironische toon van de rest van het boek is gezet, want het is nog maar een tipje van de sluier van de decadente levensstijl van deze man, waarin hij vele malen de liefde zal bedrijven met mening vrouwelijk schoon. Zijn voorliefde voor de wiskunde zet zich voort in een nog grotere passie in gokken. Het Grote Spel uit de titel slaat op de gokverslaafde wijze waarop hij zijn grootse ideeën inzet alsof het een fiche in een kaartspel betreft. Alsof dat nog niet genoeg is, zal hij op een bepaald moment in zijn leven te maken krijgen met een duel met dodelijke afloop voor de tegenstander. Het levert hem in Engeland een doodsvonnis op dat hij alleen kan ontwijken door naar het Europese vasteland te vluchten.
De schrijfstijl van Claude Cueni levert een prettige invulling van John Law als de sympathieke antiheld wiens gedachtegoed tot grootse dingen zal leiden. Met een prettig onderkoeld gevoel voor humor – erg Brits voor een Duitse schrijver – beschrijft hij orgies aan het Franse hof, dronken bewindslieden, op wraak beluste Britse gentlemen en hoererende nonnen. Maar de karakters tegenover Law verworden nooit tot simpele karikaturen, want hun gedragingen zijn geloofwaardig menselijk in hun grillige onvoorspelbaarheid. Er kleeft echter wel één maar aan de roman: dit is meer een filmisch vertelde biografie dan de thriller of de misdaadroman die je hier kunt verwachten.
Het komt niet als een verrassing dat er nu al gewerkt wordt aan een verfilming vanuit Groot-Brittannië. Wat mij betreft iets om naar uit te kijken.