Is 'Schreeuw onder water' een bemoedigende start van een nieuwbakken Deense serie? Ja, zeker wel!

De onophoudelijke stroom thrillertalenten uit Scandinavië blijft ongemeen verrassen. Denemarken lijkt zijn relatieve achterstand op Zweden en Noorwegen in te lopen, een verheugend bericht voor alle liefhebbers van kwalitatief hoogstaande thrillers. Het Deense schrijversduo Øbro & Tornbjerg debuteert met Schreeuw onder water, waarvan in Denemarken ruim 100.000 exemplaren over de toonbank gingen. Een uitstekend resultaat, als je bedenkt dat de teller van de driedelige Q-serie van Adler-Olsen op 200.000 staat. Schreeuw onder water wordt dus warm ontvangen, maar zijn de eerste verkoopcijfers gerechtvaardigd?

Katrine Wraa krijgt als psychologische profiler haar langverwachte droombaan bij de politie in Kopenhagen. Hoewel er in Denemarken slechts vijftig moorden per jaar plaatsvinden, wordt Katrine al op haar eerste werkdag verrast met de brute moord op een arts. Binnen de politiële machocultuur ligt Katrine direct onder vuur, niet iedereen waardeert haar vakgebied 'criminal profiling'. Maar rechercheur Jens Høgh heeft er wel fiducie in. Samen met hem richt Katrine zich vol passie op drie mogelijke daders, van wie een getraumatiseerde Tsjetsjeense vluchteling de meest waarschijnlijke is. Gaandeweg het onderzoek wordt duidelijk dat ze met een psychopathische moordenaar te maken hebben. Daarbij ontkomt Katrine niet aan een emotionele krachtmeting met haar eigen onverwerkte jeugdtrauma.

Freudiaans of niet, het getuigt van vernuftige humor dat een ex-verloskundige (wat Øbro is), een gynaecoloog als moordslachtoffer kiest. Naar de bedoeling hiervan kun je slechts gissen, maar Øbro etaleert haar vakkennis in Schreeuw onder water in ieder geval prima. De keuze van het schrijversduo om vanuit de invalshoek 'criminal profiling' te schrijven is misschien niet bijster origineel, maar biedt voor de toekomst wel een onuitputtelijke bron van mogelijkheden. Het blijft boeiend om de inspanningen vanuit deze invalshoek belicht te zien. De slepende zaak wordt fraai bespiegeld en langzaam ontdaan van alle dwarsliggende details. Maar het allerbeste zijn de beklemmende scènes uit het verleden, ze overtuigen en zetten de lezer regelmatig op het verkeerde been. Jammer dat Øbro & Tornbjerg deze wat ondergesneeuwde fragmenten niet dieper uitwerken. Schreeuw onder water had dan zeker aan kracht gewonnen.

Is Schreeuw onder water een bemoedigende start van een nieuwbakken Deense serie? Ja, zeker wel! Katrine is een sterk personage dat lang meekan, maar de vergelijking met Adler-Olsen is wat voorbarig. Mogelijk heeft het succes in Denemarken te maken met de weergave in de moedertaal, want de Nederlandse vertaling is soms gewoon slecht. “"Ze besefte zich"…”, “"Ik weet niet wat jullie je hadden gedacht", zes keer het woord '‘zou'’ in twee regels — dat soort werk. Jammer, want aan de goed uitgewerkte spanningsboog en de bloedstollende plot ligt het niet.