Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

De oorlog gewonnen, toch een illusie armer.

Annie ten Cate 14 juni 2020
Conny Braam is behalve schrijfster ook journaliste en anti-apartheidsactiviste. Ze ondersteunde het ANC, de partij van Nelson Mandela. Behalve WO II spelen ook Zuid-Afrika en rassendiscriminatie een rol in haar nieuwste boek “Wij zijn de wrekers over dit alles”.
De hoofdpersoon Jakob Witbooi, kleinzoon van Hendrik Witbooi aan wie Conny haar vorige boek “Ik ben Hendrik Witbooi” wijdde, gaat in het leger om de nazi’s te verslaan, zodat de volkeren van Zuid-Afrika het recht op zelfbeschikking en daarmee ook hun vrijheid zouden krijgen.
Het verhaal begint in Caïro, in juni 1942. Sergeant Witbooi is samen met drie anderen per motor op weg naar het geallieerde hoofdkwartier in Tobroek. Tijdens een tussenstop in Caïro komt hij voor het eerst in een boekhandel en schaft hij na lang aarzelen een tweedehands zakatlas aan. “Zonder goede atlas is een mens stuurloos”, zegt de boekhandelaar. Nu kan Jakob zijn reis in de atlas bijhouden. Bij een aanval halen de Cape Corpsmannen veel Duitse vliegtuigen neer, maar dan is er geen munitie meer. Het geallieerde leger capituleert. Jakob heeft precies een dag kunnen vechten!
Dertigduizend krijgsgevangenen, waaronder Jakob, komen in een provisorisch gevangenkamp in de brandende zon. “De oorlog is de moeite waard, die zou iets goeds brengen, iets waardoor hun leven en dat van hun familie voor altijd in positieve zin zou veranderen”. Niet dus. De Cap Corpsgroep is ingesloten te midden van blanke soldaten, die duidelijk problemen hebben met de kleurlingen. Enkele weken later wordt het kamp door de Duitsers overgedragen aan de Italianen en worden de krijgsgevangenen verscheept naar Italië en vandaar komen ze per trein aan in Fara in Sabina, weer een krijgsgevangenenkamp. Jakob houdt de route bij in zijn zakatlas. In dit kamp ontstaat onrust. Er komt een rooster voor gebruik van de latrines. De blanken eerst, de zwarten laatst.
Naast de verschrikkingen van de oorlog en de vele vormen van discriminatie, zijn er ook kleine, beginnende romances, Jakob ontmoet Rosa en Jantjie vindt een bewaker erg leuk`
Na weken van bombardementen op Rome capituleert Italië op 8 september 1943. Je zou denken dat Jakob en z’n compagnons nu wel snel terug naar Afrika zullen gaan, maar niets is minder waar.
Jakob wisselt zijn identiteitsplaatje met dat van Moritz, Moritz is Joods, Jakob niet. Na een mislukte vlucht door de Apennijnen komt Jakob, die nu gescheiden is van Moritz, in krijgsgevangenenkamp Stalag VIIIB. Ook hier weer vluchtpogingen, nu door het graven van tunnels. Dit wordt ontdekt en de daders worden naar de kolenmijnen in Sosnowitz gestuurd. Weer brengt de Coventie van Genève geen uitkomst. Kampcommandant Birkhof: “Dus jij denkt dat de Conventie ook geldt voor Verdammte Scheissnegers?” Hier vindt ook de omslag bij Dirk Geldenhuys plaats, hij wint aan sympathie.
Jakob komt in Oswiecim. Het voelt niet goed. “Er is iets akeligs, iets onheilspellends aan deze plek”. Hij wordt de tolk van kapo Otto. Ook bij IG Farben wordt weer gesaboteerd. De Russen komen dichterbij. Jakob raadpleegt zijn atlas. Hij vertrouwt op God, maar Wolfie zegt” God zal het ons gedane onrecht niet wreken, dat moeten we zelf doen Jakob” De gevangenen, inclusief Jantjie worden geëvacueerd en gaan op weg naar Gleiwitz. Dit kamp is al vol, ze moeten weer verder. Na overmeestering van de bewakers bepalen ze nu zelf de route, Jakob loopt voorop. Hij wil via Praag naar Neurenberg en dan verder Duitsland in om daar de Geallieerden te treffen. Tijdens deze afschuwelijke tocht vindt Dirk Geldenhuys de dood.
Wanneer de groep zich uiteindelijk meldt in het opvangkamp worden ze tegen hun zin gescheiden. “We zijn samen in de hel geweest sir”. “ Ik begrijp het”, zegt de officier. “Maar nu zijn jullie weer in de beschaafde wereld”. De zwarte soldaten komen weer helemaal achterin het kamp in de stank van de latrines.
Via een transitkamp in Engeland arriveert Jakob oktober 1945 in Kaapstad. De identiteitswisseling met Moritz levert hem problemen op.
In Afrika komt de partij met aanhangers van Hitler weer aan de macht. De beloftes van Churchill en Roosevelt pakken anders uit. Jakob zoekt de zus van Moritz op en krijgt goed nieuws. Die avond is er in Kaapstad een fakkeloptocht tegen de nieuwe apartheidswetten!
Een boek vol historische feiten met als belangrijkste thema rassendiscriminatie. Helaas zijn de problemen van toen, ook de problemen van nu!

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Annie ten Cate

Gesponsord

Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.