Beknopt maar niet minder briljant boekje

Planten staan aan de basis van ons bestaan: ze leveren voedsel en zuurstof, fossiele brandstoffen en medicijnen. Zonder planten is het snel met de mensheid gedaan. Toch wordt het belang van planten nog steeds zwaar onderschat. Ten opzichte van dieren staan planten bijvoorbeeld altijd op de tweede plek.

Ten onrechte, stellen Stefano Mancuso en Alessandra Viola in "Briljant groen". In dit beknopte maar niet minder briljante boekje (nog geen 180 blz) gaan zij de stelling aan dat planten "intelligent" genoemd kunnen worden. Planten kunnen bijvoorbeeld "zien", dat wil zeggen ze nemen licht waar en passen hun groeistrategie daar op aan. Net zo goed kunnen planten ook "proeven": de wortelpuntjes van planten, bijvoorbeeld, kunnen de chemische samenstelling van grond vaststellen en bepalen op basis daarvan de hoeveelheid en dichtheid van nieuwe wortels. En zo gaat het Italiaanse duo verder: planten kunnen "ruiken", "voelen", geluidstrillingen waarnemen ("horen") en zelfs luchtvochtigheid, zuurgraad, elektromagnetische velden en zwaartekracht waarnemen!

Uiteraard gaat dit op zijn "plants", dus zonder centraal zenuwstelsel. Dat maakt planten ook meteen zo robuust: valt een deel van de plant weg, dan kan de rest van de plant nog steeds functioneren. Daarmee zijn planten eigenlijk heel modern en een bron van inspiratie voor allerlei toepassingen, want ook de blockchain technologie of het internet gaan uit van decentrale organisatie (meer daarover in Mancuso's "Plantenrevolutie").

En dan zijn we nog maar op de helft van het boek! Planten kunnen veel en veel meer dan we altijd hebben gedacht. Signalen versturen, communiceren met andere planten, dieren manipuleren, complexe problemen oplossen. Het gaat maar door. Zijn planten daarmee "intelligent"? Ja, stelt Mancuso onomwonden in het laatste deel, al beseft hij ook dat dit een bijna ondenkbaar idee is. Hij wijdt er een zeer lezenswaardig laatste hoofdstuk aan. Darwin en de laatste wetenschappelijke inzichten staan aan zijn zijde.