Voor wie zich eens echt in insecten wil verdiepen

Insecten staan al enkele jaren volop in de belangstelling. Misschien wel omdat het zo slecht met ze gaat. Niet een beetje slecht, maar dramatisch slecht: Duitse onderzoekers rapporteerden in 2017 een achteruitgang van maar liefst 75% in 27 jaar tijd [1], en de cijfers in Nederland zijn niet veel beter [2].

Aglaia Bouma, selfmade entomoloog en regelmatig te horen bij het radioprogramma Vroege Vogels, schreef een informatief boek over de (nu nog) rijke insectenwereld. Het boek is opgebouwd met hoofstukken over de verschillende levensstadia van insecten (flirt, liefde, bevrucht, etc) en sluit af bij de ontpopping. Ieder hoofdstuk gaat dieper in op een levensstadium en beschrijft talloze voorbeelden van hoe insecten zich gedragen, inclusief uitzonderingen en bijzonderheden. Soms buitelen de voorbeelden over elkaar heen waardoor het de lezer af en toe kan gaan duizelen. Gelukkig kan je dan even op adem komen met het verhaal over de metamorfose van Bouma zelf: ooit fervent insectenhater, maar langzaam maar zeker verandert in een ware insectendeskundige. Het verhaal loopt als een rode draad door het boek heen.

Bouma beschikt over een enorme bak aan kennis en veel is in het boek terecht gekomen, helaas inclusief nogal wat jargon. Illustratief zijn zinnen als: "Vervolgens stroomt de hemolymfe door de thorax en de daaraan gelegen poten en vleugels, om van daaruit via het abdomen terug naar de achterzijde te gaan." Hiermee maakt ze het de lezer onnodig moeilijk. Achterin staat weliswaar een verklarende woordenlijst, maar daar wordt in het boek niet naar verwezen. Ik zag het zelf pas toen ik het boek al uit had! Bovendien valt op dat sommige woorden er niet in staan ("perineurale sinus", "tracheeënstelstel").
Opmerkelijk is verder de enorme bronnenlijst achterin het boek (maar liefst 16 pagina's). Ook hier wordt in het boek niet naar verwezen, en wat moet je er dan nog mee.

Al met al heeft Bouma een zeer informatief boek opgeleverd, vol interessante feiten over de wonderlijke wereld der insecten. Een goed boek voor wie zich eens echt in het insectenrijk wil verdiepen. Maar als natuurboek voor het algemene publiek heeft het wat mij betreft te veel jargon en te weinig verhaal.

[1] More than 75 percent decline over 27 years in total flying insect biomass in protected areas https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0185809

[2] https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=25504