Lezersrecensie
Terecht een Raar Boekje
Het boekje 'Uitzicht...' van Jaap Boekestein is uitgegeven bij de Stichting Fantastische Vertellingen. Het zijn beide namen met een forse impact in de wereld van het fantastische verhaal.
De Stichting Fantastische Vertellingen heeft als doelstelling om het fantastisch verhaal in Nederland te promoten. Dat gebeurt op non-profitbasis, de drijvende kracht achter de Stichting is Remco Meisner en hij verricht in dat kader een bijkans onmogelijke arbeid: hij verzorgt de uitgaven van het kwartaaltijdschrift (= kwartaalboek) Fantastische Vertellingen, hij realiseert het jaarboek Ganymedes, hij publiceert de reeksen Snuffel (fantastische detectives), Tjonge ('een vreselijk onregelmatig periodiek') en Rare Boekjes: pocketboekjes met fantastische verhalen die nergens anders ondergebracht kunnen worden, zoals de Stichting zegt: 'de creativiteit te stimuleren en de geesten maximaal te verruimen - extremen worden daarbij niet geschuwd'. Er zijn ook wat incidentele aanvullende projecten. De Stichting en Remco zijn uiterst belangrijk voor het Nederlandse fantastische verhaal.
De auteur Boekestein heeft een lange lijst van publicaties en activiteiten achter zijn naam, sinds 1989. Hij is prijswinnend auteur van verhalen en boeken, samensteller van bundels, redacteur, illustrator en fotograaf. Voor een beeld van zijn projecten, zie www.fandata.nl/persoon/407
Het boekje
'Uitzicht' is een lang uitgevallen kort verhaal (bijna 60 blz). Het is een schurkenverhaal, ik moest af en toe denken aan de Duivelsprinsenboeken van Jack Vance die ik in mijn jeugd graag las.
Het taalgebruik is zeer beeldend, zoals ik vaker in de verhalen van bij Boekestein heb gezien (ik ken niet al zijn werk – de lijst is gewoon te lang). De toon is ironisch, relativerend, af en toe neigend naar het sarcastische zonder echt scherp te worden. De wereld van het verhaal is barok in zijn overdadigheid, natuurwetten zijn flexibel en buigen mee met de behoeften. Personages zijn rijk, sterk, onafhankelijk, ze volgen hun driften en doen dat met de zwier en passie die ook zichtbaar is in hun kleding en de aankleding van hun woonplaatsen. Het verhaal zelf heeft een absurdistische strekking en wordt gelardeerd met passende over-the-top-detaillering.
De lezer zwemt in dit verhaal dus rond in een flonkerende omgeving met bizarre mensen en ongekende natuur, overdadige kleding (die ook uit kan en gaat) en sprookjesachtige gebouwen, illustere wetten en ondenkbare tradities. De vertelling ademt de spontaniteit die alleen kan voortkomen uit zorgvuldige overwegingen.
Alle aspecten van de omgeving spelen een rol, soms incidenteel en soms ook ad hoc. In de ondenkbaarheid van de wereld is het onvermijdelijk dat er onverwachte informatie komt op het moment dat die nodig is voor een verhaallijn en dan accepteert de lezer de wending zonder veel verbazing. De afloop van het verhaal past volledig bij de sfeer.
Ik heb na het afronden van het verhaal even gezocht naar een diepere laag, een soort boodschap of een onderwerp om even dieper over na te denken. Ik heb dat in dit verhaal niet gevonden. Misschien een tekort bij mij – ik sluit dat zeker niet uit -, maar ik denk zelf eerlijk gezegd dat er geen boodschap is, niet bedoeld en niet onbedoeld.
Dat hoeft natuurlijk ook niet – l'art pour l'art is zeker geen diskwalificatie. 'Uitzicht...' is een schilderij van woorden. Als ik een schilderij zou moeten noemen dat bij mij hetzelfde gevoel oproept, dan zou ik kiezen voor Las Musas van Kandinsky (ik ben fan van Kandinsky) met zijn exploderend expressieve kleuren, overdadig zwierige vormen, zorgvuldig balancerend op het grensvlak van betekenis en absurdisme, gericht op harmonische schoonheid en met het nodige effectbejag. Ah, kijk: toch nagedacht. Het is een mooi resultaat van een verrassend verhaal.
Mijn conclusie
'Uitzicht...' is terecht een Raar Boekje. Prikkelend, afleidend en goed voor een paar uurtjes probleemloze verstrooiing. Fijn dat de Stichting het heeft uitgegeven en dat ik het kon lezen.
De Stichting Fantastische Vertellingen heeft als doelstelling om het fantastisch verhaal in Nederland te promoten. Dat gebeurt op non-profitbasis, de drijvende kracht achter de Stichting is Remco Meisner en hij verricht in dat kader een bijkans onmogelijke arbeid: hij verzorgt de uitgaven van het kwartaaltijdschrift (= kwartaalboek) Fantastische Vertellingen, hij realiseert het jaarboek Ganymedes, hij publiceert de reeksen Snuffel (fantastische detectives), Tjonge ('een vreselijk onregelmatig periodiek') en Rare Boekjes: pocketboekjes met fantastische verhalen die nergens anders ondergebracht kunnen worden, zoals de Stichting zegt: 'de creativiteit te stimuleren en de geesten maximaal te verruimen - extremen worden daarbij niet geschuwd'. Er zijn ook wat incidentele aanvullende projecten. De Stichting en Remco zijn uiterst belangrijk voor het Nederlandse fantastische verhaal.
De auteur Boekestein heeft een lange lijst van publicaties en activiteiten achter zijn naam, sinds 1989. Hij is prijswinnend auteur van verhalen en boeken, samensteller van bundels, redacteur, illustrator en fotograaf. Voor een beeld van zijn projecten, zie www.fandata.nl/persoon/407
Het boekje
'Uitzicht' is een lang uitgevallen kort verhaal (bijna 60 blz). Het is een schurkenverhaal, ik moest af en toe denken aan de Duivelsprinsenboeken van Jack Vance die ik in mijn jeugd graag las.
Het taalgebruik is zeer beeldend, zoals ik vaker in de verhalen van bij Boekestein heb gezien (ik ken niet al zijn werk – de lijst is gewoon te lang). De toon is ironisch, relativerend, af en toe neigend naar het sarcastische zonder echt scherp te worden. De wereld van het verhaal is barok in zijn overdadigheid, natuurwetten zijn flexibel en buigen mee met de behoeften. Personages zijn rijk, sterk, onafhankelijk, ze volgen hun driften en doen dat met de zwier en passie die ook zichtbaar is in hun kleding en de aankleding van hun woonplaatsen. Het verhaal zelf heeft een absurdistische strekking en wordt gelardeerd met passende over-the-top-detaillering.
De lezer zwemt in dit verhaal dus rond in een flonkerende omgeving met bizarre mensen en ongekende natuur, overdadige kleding (die ook uit kan en gaat) en sprookjesachtige gebouwen, illustere wetten en ondenkbare tradities. De vertelling ademt de spontaniteit die alleen kan voortkomen uit zorgvuldige overwegingen.
Alle aspecten van de omgeving spelen een rol, soms incidenteel en soms ook ad hoc. In de ondenkbaarheid van de wereld is het onvermijdelijk dat er onverwachte informatie komt op het moment dat die nodig is voor een verhaallijn en dan accepteert de lezer de wending zonder veel verbazing. De afloop van het verhaal past volledig bij de sfeer.
Ik heb na het afronden van het verhaal even gezocht naar een diepere laag, een soort boodschap of een onderwerp om even dieper over na te denken. Ik heb dat in dit verhaal niet gevonden. Misschien een tekort bij mij – ik sluit dat zeker niet uit -, maar ik denk zelf eerlijk gezegd dat er geen boodschap is, niet bedoeld en niet onbedoeld.
Dat hoeft natuurlijk ook niet – l'art pour l'art is zeker geen diskwalificatie. 'Uitzicht...' is een schilderij van woorden. Als ik een schilderij zou moeten noemen dat bij mij hetzelfde gevoel oproept, dan zou ik kiezen voor Las Musas van Kandinsky (ik ben fan van Kandinsky) met zijn exploderend expressieve kleuren, overdadig zwierige vormen, zorgvuldig balancerend op het grensvlak van betekenis en absurdisme, gericht op harmonische schoonheid en met het nodige effectbejag. Ah, kijk: toch nagedacht. Het is een mooi resultaat van een verrassend verhaal.
Mijn conclusie
'Uitzicht...' is terecht een Raar Boekje. Prikkelend, afleidend en goed voor een paar uurtjes probleemloze verstrooiing. Fijn dat de Stichting het heeft uitgegeven en dat ik het kon lezen.
3
Reageer op deze recensie
