Beeldend fietsverslag van een ontdekkingstocht naar het oude Japan

Het meest interessante land ter wereld? Dat kan alleen maar Japan zijn, zo vindt japanoloog en keramist Anne Sey. Al op vroege leeftijd raakte ze in de ban van Japan dankzij verhalen van de eerste westerse ontdekkingsreizigers die met hun grote, machtige schepen in het land van de rijzende zon aanmeerden. Sey studeerde later Japankunde in Berlijn en Tokyo en is sindsdien al heel vaak in Japan geweest. Toch blijft ze last houden van fernweh, het tegenovergestelde van heimwee, naar Japan. In Terug naar Japan neemt Sey de lezer mee op een vier weken lange ontdekkingstocht door haar geliefde Japan.

Als gaijin (buitenstaander, alien, maar ook: buitenlander) trek je over het algemeen vrij snel de aandacht van de Japanse bevolking. Als je dan ook nog eens per fiets het land verkent, zet je jezelf wel in een erg grote spotlight. Sey deert dit niet, want zij wil zo dicht mogelijk in de buurt komen van haar jeugdheld Phillip Franz von Siebold en zijn mede-ontdekkingsreizigers waaronder Marco Polo en Overmeer Fisscher. Als je Japan niet via de gebaande paden wilt verkennen, is de fiets een prima optie. Uitgekiende fietspaden zijn in Japan niet te vinden, net zoals de vroege ontdekkingsreizigers destijds niet wisten wat ze op dit verre eilandenrijk aantroffen. In Terug naar Japan start Sey in de stad Fukuoka op het eiland Kyushu. Van daaruit manoeuvreert zij haar fiets richting Nagasaki om daarna in Kumamoto te belanden en weer terug te keren in Fukuoka.

Zo mooi rond als haar tocht lijkt, zo slingerend zijn de wegen die Sey in werkelijkheid befietst (en wat het bijgevoegde landkaartje achterin het boek laat zien). Met de lezer praktisch achterop de bagagedrager, rijdt Sey van metropolen naar kleinere steden, trotseert ze hevige regenbuien, geniet ze van de prachtige natuur, wabi sabi en de Japanse delicatessen, slaapt ze in een tent, bezoekt ze mystieke schrijnen en proeft ze de sfeer van het oude Japan in bijzondere musea. Sey onderbreekt haar tocht met korte gesprekjes die zij voert met de lokale bevolking; van de aardige hoteleigenaar tot de toevallige voorbijganger die zijn hond uitlaat of vol bewondering haar fiets bekijkt. Ze geven de lezer een beeld van het dagelijks leven in Japan waardoor er ook ruimte is voor de minder fijne dingen. Zoals het eromheen praten, het niet to the point durven zijn dat zo in de Japanse cultuur is ingesleten. Of de enkele, onfatsoenlijke burger die zij tijdens haar reis tegenkomt. Niet iedereen is natuurlijk even zen, ook niet in Japan.

Sey laat in Terug naar Japan een minder bekend stukje Japan aan bod komen. Dit geeft een verfrissende kijk op het land. Citaten uit oude reisverhalen van de eerste ontdekkingsreizigers worden door het boek heen ingepast en verbinden zo het huidige Japan met het exotische Japan van honderden jaren geleden. Hierdoor leert zelfs de doorgewinterde japanofiel ongetwijfeld iets nieuws. Tientallen vakantiefoto’s sieren de pagina’s die de sfeer extra benadrukken. Sey beschikt over een observerend oog voor de dingen die om haar heen gebeuren, het voordeel van alleen reizen. Haar scherpe observaties zijn veelal doorspekt met humor en herkenning (wat is er nou zo leuk aan Japan?!). Dit alles maakt van Terug naar Japan een vlotte, beeldende, maar bovenal luchtige leeservaring. Zo tegen het einde daagt bij de lezer, net als op een echte reis, het gevoel dat het tijd is om naar huis terug te keren. Gelukkig is dat bij Sey net zo: “Inmiddels ben ik op de ‘ik wil naar huis!-modus’ overgeschakeld.” (p.278). Terug naar Japan is een aanrader voor iedere Japan liefhebber, maar ook als je je wanderlust (tijdelijk) wilt stillen, brengt dit boek je vol overtuiging duizenden kilometers oostwaarts.

*In ruil voor een eerlijke recensie heb ik een recensie-exemplaar ontvangen van de uitgeverij. Mijn recensie van "Terug naar Japan" is ook te lezen op elineschrijfthier.nl.