Satirische thrillerroman over schrijverschap, culturele toe-eigening en de invloed van social media

Wanneer June Haywards oud-studiegenoot Athena Liu na een turbulente studietijd op Yale doorbreekt als bestsellerauteur, ziet June haar succes met lede ogen aan. Alles wat de Chinees-Amerikaanse Athena op dit moment toekomt en meemaakt, is ook háár droom. Een droom die ver weg lijkt, want sinds Junes debuut is uitgegeven bij een kleine, obscure uitgeverij incasseert ze voornamelijk tegenslagen. Met haar uitgever gaat het financieel niet goed, haar debuut verkoopt slecht en na de overdracht wordt nog eens flink bezuinigd op de marketing. Wanneer Athena voor de ogen van June komt te overlijden, krijgt ze haar voltooide manuscript in handen. June ruikt de kans om van Athena’s succes te proeven en besluit het als eigen werk te publiceren onder het pseudoniem Juniper Song. Het boek wordt een doorslaande hit, maar Yellowface van Rebecca F. Kuang neemt een grimmige wending als verschillende bronnen op social media vermoeden dat de daadwerkelijke schrijver niet Song, maar de overleden Athena Liu is.

Kuang debuteerde in 2018 met The Poppy War, het eerste deel van een driedelige fantasyreeks. Yellowface is haar vijfde roman, vertaald door Hi-en Montijn, waarin June als Juniper Song steeds dieper in haar web van leugens verstrikt raakt. Zoals de titel al verraadt, worden in het verhaal grote rollen toebedeeld aan thema’s als diversiteit, culturele toe-eigening en de impact hiervan op de maatschappij. Met de publicatie van Liu’s gestolen manuscript The Last Front wordt de Aziatische gemeenschap in Amerika geconfronteerd met een pijnlijk stukje geschiedenis. Een geschiedenis die June als witte Amerikaanse niet met hen deelt. Ondertussen maakt June zich hoofdzakelijk zorgen over het vasthouden van haar roem: ‘Wat kunnen wij als schrijvers nog meer willen dan zo’n onsterfelijkheid?’ Haar vergaande pogingen om de schandalen die rond haar haastig opgebouwde persona hangen genadeloos weg te liegen, creëren behoorlijk wat ongemakkelijke scenes waarin influencers, recensenten en medewerkers in het boekenvak in verhitte (online) discussies verwikkeld raken. Daarbij worden Junes gedachtestromen steeds extremer en laaien (actuele) vraagstukken op over schrijverschap, auteursrecht, literatuur- en cultuurkritiek, cancelcultuur en de rol van ethiek.

Yellowface is gericht aan de lezer tegen wie June haar keuzes probeert goed te praten. Kuang heeft een dwingende schrijfstijl waarmee ze de lezer feilloos meeneemt in de duistere gedachtekronkels van de slinkse June. Emoties als euforie, depressie, wanhoop, jaloezie en eenzaamheid slingeren heen en weer en thrillerachtige elementen doen de spanning hoog oplopen. Kuang weet deze gevoelens meesterlijk op te blazen, maar doet het verhaal en de personages daarmee tegelijkertijd inboeten aan geloofwaardigheid. Ook de uitgeefwereld komt in Yellowface aan bod. Hoewel het boek een humoristisch inkijkje biedt en Kuang in lijn met de aangewende satirische toon zaken uit proportie trekt, sluimeren onder de oppervlakte zware thema’s rond als kansen- en genderongelijkheid, moordende ambitie, racisme en de destructieve rol van social media. Op toegankelijke wijze slaagt Kuang erin om met Yellowface beladen onderwerpen aan te kaarten en stelt ze tussen de regels door aan de lezer herhaaldelijk de vraag aan wie een verhaal nu écht toebehoort om te worden verteld.