De kers op de taart

Waar ‘Wolf Hall’ en ‘Het boek Henry’ de basis hebben gelegd voor het verhaal, neemt ‘De spiegel & het licht’ je verder mee. Het wordt een gure reis, die steeds verder wegzakt in een zelfgesponnen web van haat en intriges. Zag Cromwell het komen of niet? Zijn einde. Zoals bij alles wat Mantel neerzet in deze trilogie is dat een vraag die je zelf mag beantwoorden. Mantel levert alleen alle benodigdheden om je mening te kunnen vormen.

Over de stijl van Mantel kan je, na de twee vorige boeken, nog maar weinig nieuws vertellen. Ze blijft op een niveau waar ze de lezer omver blaast met taalvernuft en symboliek. Misschien nog meer opvallend in dit deel zijn de veelvuldige verwijzingen naar mythologie. Het lijkt wel alsof er op elke bladzijde wel wat te vinden is bij momenten.
De humor, één van de opvallendste kenmerken uit haar twee eerdere delen, is aan het begin van dit laatste deel zeker nog aanwezig, maar gaandeweg wordt de sfeer grimmiger en vergaat het lachen de lezer ook.

Cromwell wordt merkbaar anders. Waar je sympathie had voor de man in de voorgaande boeken, en dacht dat hij alles kon, knaagt de twijfel nu toch af en toe. Natuurlijk speelt het feit dat je de afloop al kent ook een grote rol in de vorming van een mening over het personage, maar ook Mantel doet er nog een schepje bovenop. Ze zaait toch wat meer verdeeldheid door hem ook een s een minder gunstige zet te laten doen. Iets waar je je als lezer van afvraagt ‘Was dit nu echt nodig, Thomas, dat je dit deed?’ Het zijn deze kleine dingen die een eigen smaak aan ‘De spiegel & het licht’ geven. Een toch wat andere smaak dan de eerste twee delen. De smaak van wild, geschoten op een koninklijke jachtpartij.

Het aantal bladzijden is dan misschien toch een minpuntje van dit deel. Met de ruim 1400 pagina’s duurt het, ondanks de bekendheid van stijl en verhaal, toch geruime tijd voor je je er helemaal doorheen hebt geslagen. Dat zal niet voor elke lezer geschikt zijn en dat is wel jammer en beperkt de toegankelijkheid enigszins. Je kan je soms ook niet van de indruk ontdoen dat het ook in een aantal honderd pagina’s minder gelukt was om een even krachtig verhaal neer te zetten.