Een indrukwekkende inkijk in de levens van Atwood

Wanneer je de lange lijst publicaties achter in ‘Boek vol levens’ ziet ben je direct onder de indruk van de grote hoeveelheid werk dat Margaret Atwood heeft geschreven en doemt de vraag op of er nog een leven is geweest naast het schrijven. Maar zoals de schrijver zelf zegt in haar inleiding ‘Elke schrijver is minsten twee mensen: degene die leeft en degene die schijft’.
In ‘Boek vol levens’, vertaald door Lidwien Biekmann en Frank Lekens, vertelt Atwood uitgebreid en vermakelijk over die twee mensen die zij minstens is en ook nog zoveel meer.

Met een vader die entomoloog was en een moeder die vooral hield van alles wat er buiten in de natuur gedaan moest worden, bracht Atwood elk jaar van haar jeugd afwisselend door in de stad en de wildernis van Oost-Canada. In haar lagere schooltijd schrijft ze af en toe een verhaal met als eerste recensenten haar broer en zijn vrienden. Ze leest veel, heeft veel belangstelling voor het werk van Edgar Allen Poe. Gaat eigen kleding maken en verdient geld met baantjes als het organiseren van partijtjes, optredens met een poppenkastvoordstelling waarvoor ze alles zelf maakt en werkt in een zomerkamp. Allemaal ervaringen die later van pas komen.

“De les: je kunt alles laten praten zelfs je mouw of een peper en zoutstel. Romanschrijvers doen niet anders.”

Op haar 16e besluit ze schrijver te worden. Gaat studeren op de universiteit in Toronto en later met een beurs op Radcliffe College in Harvard. Ze trouwt, gaat scheiden , krijgt een nieuwe relatie met Graeme Gibson en ze krijgen samen een dochter. Verder schrijft Atwood, reist regelmatig de wereld over, heeft gastdocentschappen op vele plekken in de wereld en zet zich in voor alles wat haar na aan het hart ligt. Regelmatig maakt ze gedurende haar verhaal connecties tussen haar leven en haar boeken. Dingen die ze meemaakt, mensen die ze tegenkomt, veel wordt gebruikt in de boeken die ze schrijft. Alleen al daarom kom je in de verleiding om haar boeken te gaan (her)lezen om te zoeken naar herkenning.
Naast een inkijk in haar leven krijg je ook een mooi beeld van de tijd waarin haar leven zich bevindt. De Vietnamprotesten, het leven in West-Berlijn van voor de val van de muur en de aanslagen op 9/11 om maar een paar gebeurtenissen te noemen.

Ze schrijft boeiend, is grappig en soms ironisch. Verwacht echter geen diepe gedachten of overpeinzingen. Op maar weinig plekken kom je iets te weten van haar overweging of kijkt Atwood terug op het hoe en waarom. Op de paar plekken waar ze dat wel doet gaat dat in de vorm van een innerlijke dialoog, een brief die ze schrijft aan de ‘Innerlijke Vraagbaak waar ze vervolgens ook zelf het antwoord op schrijft. Dat neemt echter niet weg dat je na het omslaan van de laatste bladzijde achterblijft met vooral bewondering voor de schrijver.

In ’Boek vol levens’ laat Atwood zien dat ze zeker meer is dan de ‘minstens twee mensen’ die ze in haar inleiding noemt. Ze heeft niet alleen een indrukwekkend oeuvre geschreven maar heeft ook een enorme bijdrage geleverd aan de literatuur als geheel, naast haar rol als natuurbeschermer, feministe en politiek activiste.