Mooi klein verhaal met grote thema's

Mira Aluç (1993) studeerde beeldende kunst en filosofie en publiceerde al eerder essays en korte verhalen en was zij in 2022 finalist van de Joost Zwagerman Essayprijs. Sprokkelaars is haar debuutroman.

Wanneer Jong is afgestudeerd weet hij niet zo goed wat hij met zijn leven aan moet. Hij heeft nog geen baan maar weet ook niet wat hij echt wil. Op dat moment komt hij Oom tegen bij de ingang van de supermarkt die hem een baantje aanbiedt in zijn partijloods op het industrieterrein om zo ‘hem even op de rails te krijgen na al die jaren studeren.’ Jong pakt het baantje met beide handen aan en belandt zo, tussen alle spullen waar op dat moment geen plaats meer voor is in de winkels, op een plek die zo anders is dan hij gewend is. In de maanden die volgen moet hij zijn plek daar zien te veroveren want hij hoort er niet echt bij en moet hij accepteren dat hij daar werkt.

Aluç laat Jong, terugkijkend op de periode die hij in de partijloods werkte, het verhaal vertellen. Dit doet ze in een sobere schrijfstijl die prettig leest, zonder lange zinnen of moeilijke woorden. De dialogen komen natuurlijk en levensecht over en zijn aangepast op de verschillende personages. Doordat het boek vlot leest loop je echter het risico de diepere laag te missen want die zitten er zeker in. In de wereld van het industrieterrein, die zo anders is dan de wereld daarbuiten, kom je mensen tegen die leven in de marge en hun bestaansrecht bij elkaar moeten sprokkelen. De hardheid die soms onderdeel is van het bestaan van de mensen die op dat industrieterrein aan het overleven zijn, maar ook de zorg die ze toch voor elkaar kunnen hebben worden heel invoelbaar beschreven. Thema’s als sociale ongelijkheid, status en herkomst weet Aluç knap door het verhaal te weven.

‘Op basis van leeftijd, geslacht en vagere parameters als ethniciteit, levensovertuiging of sociale status zoeken we gelijkgestemden. We zoeken naar wie we herkennen, naar onderlinge, onuitgesproken verstandhouding van ‘we begrijpen elkaar’.’

Naast Jong en Oom, die je niet leert kennen met hun echte naam, zijn er nog een aantal spraakmakende personages op het industrieterrein. Ieder met zijn eigen problematiek en plaatst in de hiërarchie van deze besloten wereld. Via al deze personages geeft Aluç de lezer een goede inkijk in een plek die voor de meesten toch niet zo bekend is.

Sprokkelaars is een debuut dat zeker het lezen waard is. Verwacht echter geen grote avonturen maar een mooi verhaal tegen de achtergrond van minachting , sociale ongelijkheid en wat status voor iemand kan betekenen. Een boek waar je nog een tijdje over blijft nadenken.