Een vol boek dat je even tijd moet gunnen

Milena Palminteri (Palermo, 1949) werkte als conservator in notariële archieven. Na haar pensioen verscheen in 2024 haar debuutroman ‘Als bittere sinaasappels’ waarvoor ze meteen de winnaar werd van de Italiaanse Boekhandelprijs. Het boek werd vertaald door Saskia Peterzon – Kotte.

Wanneer de 36-jarige Carlotta tijdens haar werk als directrice van het notariële archief in Agrigento op een notarisacte stuit waaruit blijkt dat twijfels zijn over haar afkomst, start zij een zoektocht naar haar familiegeschiedenis dat zich afspeelt tussen de jaren twintig en zestig van de vorige eeuw op Sicilië. Tegen de achtergrond van het opkomend fascisme met Mussolini en het altijd aanwezige gevaar van de maffia kom leer je drie vrouwen kennen met een gezamenlijk familiegeheim.

Als lezer word je meegenomen naar het warme Sicilië en weet Palminteri heel goed de sfeer neer te zetten. Mooie beeldende beschrijvingen van de omgeving zodat je de geuren haast kunt ruiken en de hitte kunt voelen. Ze doet dit uitvoerig en met zoveel beeldspraak dat het ondanks soms hele mooi en rake metaforen invloed heeft op de leesbaarheid van het verhaal.

“Ik wil ermee zeggen dat iedereen denkt dat het jonge boompje van de bittersinaasappel een vergissing van de natuur is, omdat je er geen partje van in je mond kunt stoppen, zo vies smaken de vruchten. Maar… de boom is sterk, zo sterk dat enten ervan op Tarocco-, Sanguinello- en Ribera-sinaasappels meteen aanslaat , en dat de bastaardbomen mooier groeien dan de zuivere soorten.”

Vele personages passeren de revue. Niet allemaal even relevant voor het verhaal en kan soms wat verwarrend zijn. Gaande weg het verhaal wordt zowel de hoeveelheid beeldspraak als het aantal personage minder en dat heeft absoluut een positieve invloed op het verhaal.
Het perspectief wisselt tussen Carlotta in de jaren 60 en het verhaal van haar familie in de jaren 20. Hierdoor weet je als lezer eerder wat het familiegeheim is dan Carlotta maar de schrijver weet desondanks je geboeid te houden.
Tussen de regels door stipt Palminteri een aantal relevante thema’s aan zoals onder andere de onderdrukking van de vrouw en de sociale ongelijkheid Doordat dit wat oppervlakkig blijft mist het boek wat diepgang.

Met ‘Als bittere sinaasappels’ heeft Milena Palmeri laten zien dat ze heel goed in staat is je mee te nemen naar het Italië van de jaren 20. Wanneer je graag familiegeschiedenissen leest, houdt van mooi metaforen en het boek even de tijd geeft om opgang te komen, dan is het zeker de moeite waard om te lezen