Emotie, wanhoop en worsteling met het verleden

Voorbij de duisternis is het verhaal van de innige vriendschap tussen Cressie en Luke. Ze hebben beiden op jonge leeftijd hun moeder verloren, met grote gevolgen voor de rest van hun leven. Lukes vader vlucht in de alcohol en mishandelt zijn zoon stelselmatig lichamelijk in zijn dronken buien. De vader van Cressie ontwikkelt extreem strakke leefregels en mishandelt zijn dochter op zijn beurt geestelijk. De band die dit tussen beide tieners schept is er een voor het leven. Maar waar is Luke gebleven? Is zijn verdwijning de reden waarom Cressie zo met het leven worstelt? Sandra Berg licht steeds een klein tipje van de sluier op en langzaam wordt duidelijk wat er gebeurd is. Er heeft zich duidelijk iets zo traumatisch in haar leven afgespeeld, dat zij dit uit zelfbescherming finaal geblokt heeft in haar hoofd.  

De moeite die het Cressie, de ik-persoon in het verhaal, kost om de demonen uit haar verleden te lijf te gaan, komt tot uiting in de schrijfstijl van Berg. Soms staccato, soms warrig en van de hak op de tak en het gebruik van veel herhalingen met behulp van synoniemen. Het is een voortdurende monoloog waarin Cressie zichzelf er constant van probeert te overtuigen dat ze door moet gaan met haar zoektocht. Deze schrijfstijl is zeker in het begin even wennen en kan je aanspreken of niet, maar Berg is er wel in geslaagd hiermee de hartverscheurende wanhoop en geestelijke verwarring duidelijk en geloofwaardig neer te zetten. Je voelt als lezer, zeker in het eerste deel van het boek waarin Cressie een zoektocht naar de hiaten in haar geheugen doet, de rauwe wanhoop die haar dagelijkse leven tot een hel maakt. Het is bijna pijnlijk om te lezen. Nadat Cressie deze hiaten heeft opgevuld en de gebeurtenissen uit haar verleden eindelijk een plaatsje heeft kunnen geven, wordt het tweede deel van het boek iets luchtiger van aard.  

In de loop van het verhaal wordt duidelijk waarom Cressie is geworden tot de labiele, suïcidale vrouw die ze in het begin van het boek is. Als ze zich realiseert waardoor haar geheugen haar parten heeft gespeeld, verandert ze langzaam maar zeker naar een vrouw die voorzichtig weer in het leven en een toekomst durft te geloven. Hoewel het leven haar nog steeds niet echt toelacht, is ze wel bereid het een kans te geven. Op het moment dat ze de stap zet om door te gaan met haar leven, zorgt dat er indirect ook voor dat een ander jong leven de kans op een lange en gelukkige toekomst krijgt.  

Sandra Berg heeft haar sporen in het feelgood-genre al ruim verdiend en ze is niet voor niets met haar roman Als de dag van toen genomineerd voor de Valentijnsprijs 2015. Met Voorbij de duisternis heeft Berg geen luchtig verhaal geschreven om even bij weg te dromen. Ze gaat een stuk dieper in deze emotionele roman over een getormenteerde vrouw waarin zij zaken als dood, mishandeling en depressie niet uit de weg gaat.