Erg goede verzameling SF- en fantasyverhalen

Disclaimer: Ik heb Tais Teng dit jaar ontmoet op de terdoopbestelling van Ganymedes 16. Ik heb al vaker in bundels gestaan waar ook verhalen van hem instonden. Dit boek heb ik gekregen van Mike Jansen, die wist van mijn belangstelling voor wat oudere Nederlandse SF-werken.

7,5 Ik zou op basis van de SF-verhalen voorin in de bundel ruim een 8,5 hebben gegeven. Maar de meer magische verhalen spraken me wat minder aan, net als een paar van de verhalen samen met Paul Harland. De vikingverhalen vond ik weer beter, mythisch, maar niet zo goed als de SF-verhalen. Maar goed, hoe je tot een aantal sterren komt is altijd een beetje arbitrair en de score zegt niet zo heel veel. Belangrijker is de onderbouwing in de tekst. Laat ik daarom beginnen met zeggen dat het een feest is een bundel met verhalen van Tais Teng te lezen. Ik weet niet of er meer schrijvers zijn in de Nederlandse genrewereld met zo'n levendige fantasie als hij, die het ook nog weten te combineren met een grote woordenschat en een levendige schrijfstijl - een waar niks stroperigs aankleeft. Teng heeft ergens gezegd zich te vergelijken met pulpschrijvers en dat zijn verhalen bedoeld zijn om te vermaken. Daar is niks mis mee (zo zie ik mijn eigen verhalen ook), en vermaken lukt Teng behoorlijk. Maar hij is te bescheiden als hij zijn verhalen als pure pulp wegzet. Omdat hij zo'n goed schrijver is schuilen er toch diepere lagen in zijn werk, zoals bijvoorbeeld het verdriet om loslaten van herinneringen aan een ideaal verleden in 'Het uitzicht vanaf hoge plaatsen', of het falen van een poging nog een laatste keer je naam te vestigen in 'Een kroon van bliksem'. In de SF-verhalen die Tais op zichzelf schrijft koppelt hij hieraan ook een overtuigende wetenschappelijke kennis die zelfs de meer buitenissige ideeen geloofwaardig maakt, zoals bijvoorbeeld de natuur van de steden uit de titel van 'Hoe elegant strompelen onze steden'. Zijn achtergrond in de Biologie komt daarin duidelijk terug. Ook verrassend genoeg in 'Nero's draak', dat me deed glimlachen omdat het iets bevatte waar ik gewoonlijk erg enthousiast over ben. 'De urgentie van smeltend ijs' was heel onderhoudend - met een mooie twist, al vond ik het idee van de waterteken niet zo overtuigend (kunnen biologische wezens zo'n hitte opwekken?). 'De verstoorder van alle twijfels' was ook heel sterk, met een duidelijk ecologisch bewustzijn erachter. Iets minder goed vond ik de verhalen met Paul Harland samen - niet dat Harland geen levendige verbeelding had, maar de combinatie klopt niet echt. Harland mist volgens mij de wetenschappelijke onderbouwing van zijn ideeen en geeft iets minder om de strakke opbouw van het plot, dus komen in deze verhalen elementen toe die er puur voor de vreemdheid aan bijgevoegd lijken te zijn (de kevers in 'Fuga in frictieloos porselein' of de kroonluchters in 'De bleke schaduw van de vrouwe'). Ze waren niet zo geloofwaardig, maar speelden ook geen rol in het plot. Dat tweede verhaal had bijvoorbeeld gewoon op Aarde kunnen afspelen, in onze tijd. Het had geen SF-verhaal hoeven zijn. Ik had op basis van de titel en de coverafbeelding verwacht dat dit een bundel met uitsluitend SF-verhalen zou zijn, en het was voor mij wel een beetje een schok opeens fantasieverhalen en mythologische verhalen voorgeschoteld te krijgen. Ik ken de wereld van Hans d'Ancy niet, en de korte verhalen vond ik onderhoudend, maar niet heel bijzonder. Het is niet helemaal mijn favoriete genre en dat kan meespelen, maar ik miste ook kennis over de wereld en wat erin voorkwam om ze echt te vatten. Ik wil wel ooit een van de langere werken over dit karakter en deze wereld lezen. Ik meen zelf sowieso dat fantasy vaak beter werkt in langere vorm. De mythische verhalen over vikingen en hun ontmoetingen met het bovennatuurlijke vond ik mooier. Met name 'Eirik Einarsons saga' dat op een mythische manier verteld is en naar een sterke ontknoping toewerkt. Let wel, de verhalen die ik iets minder vond dan de pure SF-verhalen waren zeker niet slecht en ik heb me met het lezen van deze bundel uitstekend vermaakt. Teng blijft op eenzame hoogte staan in het Nederlandse genrelandschap en zijn verhalen kunnen zich meten met wat in het buitenland verschijnt. Deze bundel bevat ook veel verhalen van Teng uit bijvoorbeeld de oude Ganymedesbundels en Ragnarok, dus als je deze niet wilt verzamelen, maar wel wilt genieten van deze fantasievolle versnaperingen, is deze bundel absoluut een aanrader!