Lezersrecensie
Melancholisch en fascinerend debuut
Michael Magee (1990) groeide op in een katholieke arbeidersbuurt in West-Belfast. Hij is redacteur van het Noord-Ierse literaire tijdschrijft The Tangarine. Zijn debuutroman Dicht bij huis staat op de shortlist van Waterstones Debut Fiction Prize 2023. Het is een fictief verhaal gebaseerd op zijn eigen ervaringen.
Sean is na zijn studie Engels terug in zijn geboorteplaats Belfast. Met zijn jeugdvriend Ryan deelt hij een beschimmeld flatje, waaruit ze elk moment uitgezet kunnen worden. Door de kredietcrisis zijn de banen schaars en Seans bachelor blijkt niets waard te zijn in de zoektocht naar werk. Een baantje als barman op oproepbasis brengt wat contant geld op, dat meteen wordt verbrast aan liters drank en zakjes wit poeder. Dicht bij huis begint op een feestje, waar Sean een jongen met één klap het ziekenhuis in slaat. We volgen Sean in de periode na de klap.
Alles aan dit boek ademt Noord-Ierland. Het Goedevrijdagakkoord maakte in 1998 een einde aan the Troubles. Het verleden is vijftien jaar later nog overal aanwezig. Het uitzicht op de ‘berg’ met de republikeinse leuzen, de muurschilderingen van slachtoffers en helden van de gewapende strijd, de massagraven met anonieme doden. De vrede heeft de bevolking niet vooruit geholpen. Ongelijkheid, armoede, alcoholisme, intimidatie en geweld is aan de orde van de dag. Terloops benoemt de auteur deze Ierse thema’s, en eveneens universele thema’s als mannelijkheid, mentale gezondheid en familie. Hij heeft veel te vertellen, maar je moet het tussen de regels door lezen. Beetje bij beetje wordt een indringend beeld geschept van de stad en de leefomstandigheden, zoals alleen een insider dat kan. Een eerlijke blik op de stad en de mensen, wat getuigt van veel inzicht en mededogen.
Het is geen wonder dat Sean in de problemen komt in deze brute omgeving, hoewel het niet bij zijn zachte karakter past. Hij is beetje nors en nadenkend, vol genegenheid voor zijn familie en vrienden. Hij is in een neerwaartse spiraal van drank, drugs, diefstal en geweld beland onder invloed van zijn oude vrienden. Af en toe wil je hem door elkaar rammelen als hij brakend boven de wc-pot hangt na een nacht doorhalen. Hij hoopt op een andere manier van leven en heeft geen idee hoe hij dit moet aanpakken.
‘Ik moet dit doorbreken, bedacht ik. Wat ‘dit’ was wist ik niet.‘
De klap zorgt voor een keerpunt, al valt Sean regelmatig terug in zijn oude gedrag. Via een vriendin leert hij nieuwe mensen kennen. Het zijn kunst- en literatuurliefhebbers met een manier van leven, die hem aantrekt. Toch voelt hij zich een buitenstaander omdat hij duidelijk uit een ander milieu afkomstig is. Hij is dicht bij huis, maar moet zijn plek nog vinden en opeisen.
‘Ik voelde me alsof ik meeliep in het gevolg van de leadzanger van een band die me totaal onbekend was. Met een gitaar op zijn rug en alles, en iedereen kende hem. […] We gaan naar een poëzielezing, zei hij, en hij zei het zonder gène.’
Het boek heeft bijna geen plot. Ondanks dat blijft het uitermate fascinerend. Dit komt deels door de thema’s, maar vooral door Magee’s unieke en toegankelijke manier van vertellen. Hij gebruikt zinnen zonder veel opsmuk. Het taalgebruik is direct, sober en rauw. Toch heeft het ook iets aangenaam zachts en melancholisch. Complimenten voor de voortreffelijke vertaling van Henny Corver, die bewust een aantal woorden niet vertaald heeft, waardoor het platte Iers beter binnen komt.
‘Ik besloot dat het een goede peeler was, een behulpzame peeler. Je hoort van ons, zei hij, en ik bedankte hem. Nou, dank u wel.‘
Dicht bij huis is een eerlijk en oprecht verhaal vol tegenstrijdigheden. Het is wrang, triest en bij vlagen ontzettend grappig. Het is een roman over volwassen worden op volwassen leeftijd, over je afkomst ontgroeien en tegelijkertijd te omarmen; een boek met veel stof tot nadenken en een naam om te onthouden. Dicht bij huis van Michael Magee.
Sean is na zijn studie Engels terug in zijn geboorteplaats Belfast. Met zijn jeugdvriend Ryan deelt hij een beschimmeld flatje, waaruit ze elk moment uitgezet kunnen worden. Door de kredietcrisis zijn de banen schaars en Seans bachelor blijkt niets waard te zijn in de zoektocht naar werk. Een baantje als barman op oproepbasis brengt wat contant geld op, dat meteen wordt verbrast aan liters drank en zakjes wit poeder. Dicht bij huis begint op een feestje, waar Sean een jongen met één klap het ziekenhuis in slaat. We volgen Sean in de periode na de klap.
Alles aan dit boek ademt Noord-Ierland. Het Goedevrijdagakkoord maakte in 1998 een einde aan the Troubles. Het verleden is vijftien jaar later nog overal aanwezig. Het uitzicht op de ‘berg’ met de republikeinse leuzen, de muurschilderingen van slachtoffers en helden van de gewapende strijd, de massagraven met anonieme doden. De vrede heeft de bevolking niet vooruit geholpen. Ongelijkheid, armoede, alcoholisme, intimidatie en geweld is aan de orde van de dag. Terloops benoemt de auteur deze Ierse thema’s, en eveneens universele thema’s als mannelijkheid, mentale gezondheid en familie. Hij heeft veel te vertellen, maar je moet het tussen de regels door lezen. Beetje bij beetje wordt een indringend beeld geschept van de stad en de leefomstandigheden, zoals alleen een insider dat kan. Een eerlijke blik op de stad en de mensen, wat getuigt van veel inzicht en mededogen.
Het is geen wonder dat Sean in de problemen komt in deze brute omgeving, hoewel het niet bij zijn zachte karakter past. Hij is beetje nors en nadenkend, vol genegenheid voor zijn familie en vrienden. Hij is in een neerwaartse spiraal van drank, drugs, diefstal en geweld beland onder invloed van zijn oude vrienden. Af en toe wil je hem door elkaar rammelen als hij brakend boven de wc-pot hangt na een nacht doorhalen. Hij hoopt op een andere manier van leven en heeft geen idee hoe hij dit moet aanpakken.
‘Ik moet dit doorbreken, bedacht ik. Wat ‘dit’ was wist ik niet.‘
De klap zorgt voor een keerpunt, al valt Sean regelmatig terug in zijn oude gedrag. Via een vriendin leert hij nieuwe mensen kennen. Het zijn kunst- en literatuurliefhebbers met een manier van leven, die hem aantrekt. Toch voelt hij zich een buitenstaander omdat hij duidelijk uit een ander milieu afkomstig is. Hij is dicht bij huis, maar moet zijn plek nog vinden en opeisen.
‘Ik voelde me alsof ik meeliep in het gevolg van de leadzanger van een band die me totaal onbekend was. Met een gitaar op zijn rug en alles, en iedereen kende hem. […] We gaan naar een poëzielezing, zei hij, en hij zei het zonder gène.’
Het boek heeft bijna geen plot. Ondanks dat blijft het uitermate fascinerend. Dit komt deels door de thema’s, maar vooral door Magee’s unieke en toegankelijke manier van vertellen. Hij gebruikt zinnen zonder veel opsmuk. Het taalgebruik is direct, sober en rauw. Toch heeft het ook iets aangenaam zachts en melancholisch. Complimenten voor de voortreffelijke vertaling van Henny Corver, die bewust een aantal woorden niet vertaald heeft, waardoor het platte Iers beter binnen komt.
‘Ik besloot dat het een goede peeler was, een behulpzame peeler. Je hoort van ons, zei hij, en ik bedankte hem. Nou, dank u wel.‘
Dicht bij huis is een eerlijk en oprecht verhaal vol tegenstrijdigheden. Het is wrang, triest en bij vlagen ontzettend grappig. Het is een roman over volwassen worden op volwassen leeftijd, over je afkomst ontgroeien en tegelijkertijd te omarmen; een boek met veel stof tot nadenken en een naam om te onthouden. Dicht bij huis van Michael Magee.
2
3
Reageer op deze recensie
