Een onheilspellend en realistisch scenario

Na zijn actieve carrière als agent bij de SAS richtte Andy McNab, pseudoniem voor Steven Billy Mitchell, zich op het schrijven van boeken. Zijn eerste thriller, Bravo two zero, gaat over zijn gelijknamige missie in Irak. Ook al zijn volgende boeken zijn gebaseerd op de periode die hij bij de SAS doorbracht. McNab, wiens portret nooit zichtbaar mag zijn, moet zijn werk, voordat het wordt uitgegeven, ter goedkeuring voorleggen aan het Britse Ministerie van Defensie.

Noodtoestand is McNab's nieuwste actiethriller en de derde waarin Tom Buckingham, oud SAS'er en tegenwoordig bij MI5 werkzaam, het belangrijkste personage is. Tom werkt undercover bij Invicta, een organisatie die oud-militairen helpt een nieuw bestaan op te bouwen. Hier werkt hij voor Vernon Rolt, een ultrarechtse miljonair die na de verkiezingen de nieuwe minister van Binnenlandse Zaken wordt. Rolt wil na zijn aanstelling hard optreden tegen moslimterroristen en jihadisten. Niet iedereen is er blij mee dat Rolt de nieuwe minister is geworden en een groep oud-militairen heeft een aanslag op hem gepland en wil de macht overnemen. Buckingham moet proberen dit te voorkomen.

Het boek begint, zoals een waardig actiethriller betaamt, gewelddadig. Want in de eerste drie hoofdstukken wordt een aantal moorden gepleegd. Daarbij zal het niet blijven. Dit houdt echter niet in dat het hele boek bol staat van spectaculaire acties waarbij vele slachtoffers vallen. Nee, het boek, dat in wezen uit twee verhalen bestaat, heeft namelijk ook een menselijke kant. Dat dit een gedesillusioneerde jonge moslim is die spijt gekregen heeft van zijn impulsieve besluit naar Syrië te vertrekken, is misschien wel het bizarre in dit verband.

Deze moslim, Jamal, ging vooral naar Syrië om indruk op zijn vader te maken, maar ook om voor vol aangezien te worden. Het geweld in dat land heeft een dusdanige indruk op hem gemaakt dat hij, met gevaar voor eigen leven, besloot dit wereldkundig te maken. Terug op Britse bodem wordt hij nog in het vliegtuig gearresteerd en gevangen gezet. In afwachting van moorden die hij niet begaan heeft. Door de goede bedoelingen die Jamal had en heeft, is het niet vreemd om sympathie voor hem te kunnen opbrengen. Want in wezen is het geen slechte jongen. Eerder wat naïef en gemakkelijk beïnvloedbaar. En daardoor is hem overkomen wat hij vooraf niet in kon schatten.

Hoewel het personage van Tom Buckingham in dit derde deel van de serie niet uitgebreid uitgewerkt is, kan Noodtoestand wel los van de twee eerdere delen gelezen worden. Om te voorkomen dat je het gevoel krijgt iets in dit boek te missen, is het echter wel aan te raden de boeken in volgorde van verschijnen te lezen. Niet alleen om meer over Tom te weten te komen en hem beter te begrijpen, maar ook omdat in Noodtoestand personages voorkomen die ook in minstens een van de eerdere delen opgevoerd zijn.

Terreurdreigingen, IS en de diverse aanslagen geven het boek een actueel en realistisch karakter. De populistische Vernon Rolt staat symbool voor politici zoals Wilders, Trump en Le Pen. Het verhaal laat zien wat er in een land kan gebeuren wanneer politici als zij aan het bewind komen, maar ook waar de bevolking van een land toe in staat is. En dat laatste zien we eigenlijk nu al met de vluchtelingenproblematiek.

De mix van actie, actualiteit, spanning en een aantal verrassende wendingen zorgen ervoor dat het lezen van Noodtoestand meer dan de moeite waard is. En dat de ontknoping enigszins vergezocht lijkt, kan McNab daardoor met gemak worden vergeven.