Winter?

Merkwaardige titel. De winter neemt een ondergeschikte rol in in het boek. De oorspronkelijke titel is Dalvi, Noordsamisch voor winter.
De subtitel is Zes jaar tussen de rendieren. Dat valt wel mee. Laura leeft grotendeels in het dorp, samen met de andere paar duizend inwoners
De .tweede subtitel luidt: Een liefdesbrief aan een uniek en prachtig landschap. Het boek is meer een strijd om het bestaan, hoe hou ik m'n hoofd boven water?

Ik hou niet van dat geromantiseer, bovendien zet je de toekomstige lezer op het verkeerde been.

Winter is het autobiografische verhaal van een getraumatiseerde en zoekende vrouw. Ze is dapper en ondernemend. Haar zes jaren in Kautokeino (zoek maar even op) zijn zeer enerverend.
Ik ben een aantal malen in het gebied geweest en ben het helemaal met Laura eens: het is een betoverend gebied.
Zij neemt niet één keer het woord Lapland en Lappen in de mond. En terecht. Deze woorden zijn net zulke scheldwoorden als neger voor donkere mensen.
Toevallig las ik hiervoor Altijd Noorwegen van Gerrit Jan Zwier. ( zie recensie) Meneer is antropoloog, maar hij had het voortdurend over het L-woord. Ongelooflijk.
Laura noemt Kautokeino een stad, maar er zijn bijna geen steden in Finnmark (de regio waar Kautokeino en ook Hammerfest in liggen). Hammerfest is zo ongeveer de enige plaats in het gebied met stedelijke bebouwing. De meeste plaatsen zijn uitgestrekte dorpen zonder echte kern. Huizen liggen ver uit elkaar, er is immers plaats genoeg. Iets anders dat ik wil rechtzetten is de toendra, zoals Laura de omgeving van Kautokeino noemt.
Er is maar weinig toendra in Noorwegen, eigenlijk alleen op Varanger.
De Finnmarksvidda waar Kautokeino op ligt is een overgangsgebied tussen taiga en toendra. Op internet vind je talrijke foto's. De echte toendra is vlak en boomloos.
Maakt allemaal niet uit, maar voor een goede voorstelling van het gebied vond ik het belangrijk om deze kanttekeningen te maken.

Laura probeert door te dringen in de Samische gemeenschap van het dorp. Dat lukt niet echt. Ze legt uit hoe dat zit. Ik heb veel geleerd van wat ze vertelt over de Samische cultuur, de omgangsvormen, hun dagelijkse leven.
Laura leert veel uiteenlopende mensen kennen die haar allemaal wel iets interessants te vertellen hebben.

De schrijfster stipt ook de houding van de Noorse staat aan. Die slooft zich uit om het de Samen meer naar de zin te maken. Net als Zweden, Canada, Australië, Nieuw Zeeland en de VS heeft de Noorse staat eeuwenlang de oorspronkelijke bevolking onderdrukt.
Laura was nog net op tijd in Sapmi ( de naam van het gebied waar de Samen wonen. Het strekt zich uit over Zweden, Noorwegen, Finland en Rusland. De Sami zijn de Koerden van het hoge noorden). Het land verliest met rasse schreden zijn oorspronkelijke karakter, deels door de import van niet-Sami, deels door de klimaatverandering.
Ik was minder gecharmeerd van de hoofdstukken waarin Laura terugblikte op episodes in haar leven in de VS. Voor mij paste het niet in het boek alhoewel ik de functie van de hoofdstukken wel begrijp: de schrijfster wil zich verklaren aan de lezer.
Geen idee of dit boek zal aanslaan bij een groot publiek. Ik vermoed van niet want wie is er nu geïnteresseerd in de Sami en Sapmi?
Het boek zou zeer aan kwaliteit hebben gewonnen als het voorzien was van foto's. Ik raad de lezers aan om die zelf op te zoeken op internet. Het boek komt dan veel meer tot leven.
Voor foto's en overige informatie beveel ik aan: www.samenland.nl