De macht van liefde en lust

Theun de Vries ( 1907 - 2005 ) heeft veel geschreven. Zijn bekendste boek is Het meisje met het rode haar.
De Vries schreef vaak over sociale onderwerpen. Dat past wel bij zijn sympathie voor het communisme. Ook dit boek handelt over dergelijke thematiek:

Een welgestelde boerin met haar dagloners. Zij zetelt op de welvarende hoeve te midden van haar landerijen. Ze is weduwe, alhoewel dat niet zeker is: haar man werd ontvoerd door militairen vanachter de grens. De grens met een onmetelijk rijk, pal naast haar percelen. Ze is kinderloos en wordt bijgestaan door een drietal dagloners uit een nabijgelegen dorpje.

Waar en wanneer het zich afspeelt komen we niet te weten maar we kunnen het wel vermoeden: rond 1850 in Finland nabij de Russische grens. Doet het er toe? Eigenlijk niet.
Het is een tijdloos boek dat gaat over menselijke betrekkingen, over loyaliteit, veemdelingenangst, trouw, liefde en haat. Thematiek die van alle tijden is.

De vrouw en de drie mannen leiden een rustig, harmonieus leven op het ritme van de seizoenen totdat de dagloners een halfdode vreemdeling vinden. Ze slepen hem naar de boerderij alwaar hij wordt opgekalefaterd. Hij blijkt afkomstig te zijn uit het vijandige rijk. Is hij een vluchteling? Een deserteur? Gaandeweg neemt hij deel aan de werkzaamheden op de boerderij. Hoewel de boerin eerst afkerig was van hem, valt haar oog op zijn natuurlijke charme. Hij is jong, in de kracht van zijn leven, heel anders dan de drie dagloners.
De komst van de vreemdeling verstoort het vredige evenwicht op de boerenhoeve met dramatische gevolgen.
Al snel begint het te broeien en te gisten. De spanning is voelbaar en zal niet afnemen.

Het Zondagsbed is een fraaie vertelling. In slechts 150 bladzijden voltrekt zich een ongekend drama. Een drama dat in schril contrast staat tot de lieflijke landerijen, de dieren, de moestuin en de ongerepte natuur rondom. De Vries is een uitstekende sfeertekenaar. De betekenis van de titel van het boek wordt in de loop van het verhaal duidelijk. Het zondagsbed speelt een centrale, cruciale rol in het verhaal.
De Vries voltooide dit boek in 1975 en ik kon het gewoon lenen in de bieb.